Οι καθαρολόγοι επιμένουν ότι πρέπει να λέμε «Χρόνια πολλά σε όλους όσοι γιορτάζουν σήμερα» και όχι «
σε όλους όσους γιορτάζουν σήμερα», επειδή το
όσοι είναι υποκείμενο του
γιορτάζουν στην αναφορική πρόταση. Άλλοι υποστηρίζουν ότι δεν είναι λάθος να πούμε «όλους όσους», αφού υπερισχύει ο αποκαλούμενος
νόμος της έλξης του αναφορικού.
Υπάρχει και η άποψη που λέει ότι υποκείμενο του
γιορτάζουν δεν είναι το
όσοι αλλά το
όλοι όσοι και τα δυο μαζί. Όμως αυτό το
όλοι όσοι ακολουθεί επίσης την πρόθεση
σε και γι’ αυτό πρέπει και οι δύο λέξεις να είναι στην αιτιατική. Όπως λέμε «Χρόνια πολλά σε όσους γιορτάζουν σήμερα», έτσι λέμε και «Χρόνια πολλά σε όλους όσους γιορτάζουν σήμερα».
Η σχιζοφρένεια που επικρατεί για το θέμα εκδηλώνεται σε πολλά κείμενα που βρήκα στο διαδίκτυο όπου χρησιμοποιούνται και οι δύο διατυπώσεις. Π.χ. (από την Αυγή) «μαζί με όλους όσοι θα θελήσουν να συμμετάσχουν» αλλά και, πέντε γραμμές παρακάτω, «Όλα θα συζητηθούν από όλους όσους συμμετέχουν στην κοινή προσπάθεια». Αλλού είδα και το παρανοϊκό «Στείλτε το αυτό σε όλους όσοι ξέρετε».
Αν δεν θέλετε να πάρετε θέση, μπορείτε να αφαιρείτε το
όλους -- εμπεριέχεται άλλωστε στο
όσους (η χρήση του είναι επιτατική). Καλύτερα να μη δηλώνετε την ουδετερότητά σας με φλύαρες διατυπώσεις όπως «Χρόνια πολλά σε όλους εκείνους που (ή: οι οποίοι) γιορτάζουν σήμερα».
Με την ίδια λογική βέβαια θα πρέπει να πούμε «
για την ενημέρωση (όλων) όσων συμμετέχουν» (αντί για «
όλων όσοι συμμετέχουν») ή «Ήρθαν όλοι όσοι καλέσαμε» (αντί για «Ήρθαν όλοι όσους καλέσαμε»).
Για να δούμε και τις δύο προσεγγίσεις αναλυτικά (και ... διαλέγετε και παίρνετε):
Η άποψη των καθαρολόγων | Η πιο χαλαρή προσέγγιση |
ονομαστική + ονομαστική | |
- Ήρθαν όλοι όσοι προσκλήθηκαν. | - Ήρθαν όλοι όσοι προσκλήθηκαν. |
ονομαστική + γενική | |
- Θα φορολογηθούν όλοι όσων το εισόδημα υπερβαίνει τα 6.000 ευρώ. | - Θα φορολογηθούν όλοι όσοι το εισόδημά τους υπερβαίνει τα 6.000 ευρώ. Ή: Θα φορολογηθούν όλοι εκείνοι που το εισόδημά τους υπερβαίνει τα 6.000 ευρώ. Ή (αποφεύγουμε τις κακοτοπιές): Θα φορολογηθούν (όλοι) όσοι έχουν εισόδημα πάνω από 6.000 ευρώ.
|
ονομαστική + αιτιατική | |
- Ήρθαν όλοι όσους είχαμε καλέσει. | - Ήρθαν όλοι όσοι είχαμε καλέσει. |
- Ήρθαν όλοι όσους είχαν καλέσει. | - Ήρθαν όλοι όσοι είχαν καλέσει. (Παρεξηγήσιμο.) Ή: Ήρθαν όλοι εκείνοι που είχαν καλέσει. (Παραμένει παρεξηγήσιμο.) |
γενική + ονομαστική | |
- για την ενημέρωση όλων όσοι συμμετέχουν | - για την ενημέρωση (όλων) όσων συμμετέχουν Ή: για την ενημέρωση όλων εκείνων που συμμετέχουν |
γενική + γενική | |
- η φορολόγηση όλων όσων το εισόδημα υπερβαίνει τα 6.000 ευρώ | - η φορολόγηση όλων όσων το εισόδημα υπερβαίνει τα 6.000 ευρώ |
γενική + αιτιατική | |
- Η επανάληψη όλων όσα είπαμε - η θύμηση όλων όσους αγάπησα
| - Η επανάληψη όλων όσων είπαμε - η θύμηση όλων εκείνων που αγάπησα |
αιτιατική + ονομαστική | |
- Χρόνια πολλά σε όλους όσοι γιορτάζουν | - Χρόνια πολλά σε (όλους) όσους γιορτάζουν |
αιτιατική + γενική | |
- Απαραίτητο για όλους όσων το επάγγελμα απαιτεί
| - Απαραίτητο για όλους όσους το επάγγελμά τους απαιτεί
Ή: Απαραίτητο για όλους εκείνους που το επάγγελμά τους απαιτεί
|
αιτιατική + αιτιατική | |
- Ειδοποίησα όλους όσους βρήκα. | - Ειδοποίησα (όλους) όσους βρήκα. |
[
Επιστροφή στα περιεχόμενα των Γλωσσικών Σημειωμάτων]