Κατερίνα Καριζώνη

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Διαπίστωση
 
Τώρα που είσαι πια μεγάλος
τα πράγματα αλλάζουνε
ξέρεις πως ο δράκος νικάει στο τέλος
τον καλό βασιλιά
και πως ποτέ δεν θα ανταμώσεις
την Πεντάμορφη.

Όμως, Αλέξανδρε,
για μας που δεν υπάρχει πια
κανένα παραμύθι
κανένα θαύμα
για να μας χωρέσει ολάκερους
καμιά επανάσταση για να μας πείσει
για μας
που βαρεθήκαμε τον πόλεμο
τις συζητήσεις
τους συντρόφους
και τα αστυνομικά
μένει ένας δρόμος σαν ανάμνηση
που βγάζει στο τέρμα του καλοκαιριού
μια αγάπη για τον νοτισμένο άνεμο
για τα φτερά που λύγισαν
στη νηνεμία.

Από τη συλλογή Τσάι και μυθολογία (1985)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Αποχωρισμός
 
Τα μαλλιά σου
έχουν τον άνεμο του περσινού καλοκαιριού
και το χαμόγελό σου
τη ρίζα εκείνης της μικρής ροδακινιάς
που άνθισε ξαφνικά μες στον Νοέμβρη.

Άμα περάσεις το σύννεφο
θα βγεις στην άλλη μεριά της βροχής
εκεί, μου είπες, θα περιμένεις
σ’ ένα σπίτι από ελαφρόπετρα
τριγυρισμένη από χιλιάδες παράθυρα
που βλέπουν στη θάλασσα.

Σε κάποιο δωμάτιο
θα βρεις μια γυναίκα κοιμισμένη,
μην την ξυπνήσεις
για όλα θα χαθούν μονομιάς.

Καθηλωμένο φως!
Πόσο βαραίνει το χέρι σου
καθώς ανοίγει ένα παλιό ταριχευμένο βιβλίο
καθώς μοιράζει το ψωμί του αποχωρισμού.

Από τη συλλογή Τσάι και μυθολογία (1985)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Πρόλογος
 
Τι γυρεύω εγώ
σ’ αυτή τη μισή πόλη;
Εδώ τα ρούχα δε στεγνώνουν ποτέ
κι ο ύπνος δεν είναι ύπνος
αλλά ένα μαύρο κορίτσι
που όλοι παρατούν το πρωί.
Δεν υπάρχουν σταθερές μεταβλητές
παρά μόνο μικρά σουβενίρ
απ’ τον τόπο του εγκλήματος.
Το αποφάσισα
τώρα που η σύναξη των μοναχικών ανθρώπων
τελείωσε
θα φύγω απ’ αυτή την μισή πόλη
το φουστάνι μου είναι πολύ λεπτό
γι’ αυτή την εποχή.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Δυο ιστορίες με πορτρέτα
 
1. Ο θάνατος των πορτρέτων

Η κίνηση σκοτώνει τα πορτρέτα
το αίμα τους κυλάει στους τοίχους των σπιτιών
τα σκοτεινά τους περιδέραια
γίνονται εξανθήματα
οι κραυγές τους
βίαιες μουσικές δωματίου.

Κάποιος σκοτώνει ένα-ένα τα πορτρέτα
κάποιος που αθόρυβα επιστρέφει
από τις ιστορίες τους
σαν από ατέλειωτο ταξίδι
σε θάλασσες που εξατμίστηκαν
ή σε παλιά καραβάνια
που πετρώσαν.

Οι πίνακες ματώνουνε στους τοίχους.

Αυτό το αίμα
είναι η μελάνη απ’ τα παλιά έγγραφα
της πόλης που χαθήκαν
αυτό το αίμα
δεν υπακούει στους νόμους της βαρύτητας
όλο και περισσότερο ανεβαίνει
προς τους τοίχους.

Η κίνηση σκοτώνει τα πορτρέτα
και σου ’λεγα
μην τα ξυπνάς
γιατί αιμορραγούν
έτσι όπως τα καταντήσαμε
ακίνητα στα κάδρα τους.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Δυο ιστορίες με πορτρέτα
 
2. Διήγημα

Ο κόμης Μάριος ζούσε
στο πορτρέτο του
τρεφόταν με τις ίνες
των νεκρών ημερών
με τη σβησμένη μουσική
μες στις κουρτίνες.
Ήθελε μόνο να βγει
στη βραδινή άπνοια του σπιτιού
να πιει απ’ το ποτήρι μας
να μας αγγίξει
να μαζέψει το μισάνοιχτο βιβλίο
απ’ το πάτωμα.

Στο φεγγαρόφωτο όμως
ράγιζε ο μανδύας του
ράγιζε η αγάπη μας στο λίγο φως
γυάλιζαν από μέσα τα μάτια του ζώου.

Ο κόμης Μάριος ζούσε στο πορτρέτο του
χρόνια τώρα
δεν τον άφηναν οι ένοικοι να βγει
γι’ αυτό καμιά φορά τα πρωινά
καθώς ο ήλιος άγγιζε το σπίτι
έπεφτε πάνω στο πορτρέτο
η σκιά μιας σιδεριάς.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Τρεις ιστορίες για τα κτήρια
 
1. Η απειλή των κτηρίων

Τα κτήρια είναι οι πέτρινες ενδυμασίες
της πόλης
κρέμονται με αέρινες κλωστές
από τον ουρανό
κι έχουν την ηλικία των ανθρώπων.

Συχνά τα βλέπω να περιστρέφονται τις νύχτες
γύρω απ’ το κεντρικό ρολόι του Σταθμού
σταματημένο στον τελευταίο χωρισμό μας
κι άλλοτε να προσέρχονται αθόρυβα
στις ξαφνικές κηδείες των ενοίκων τους.

Τα κτήρια μας αφαιρούν σιγά σιγά την κίνηση
ανύποπτους μας καθηλώνουν σε δωμάτια
στολισμένα με νεκρές σημασίες
και άνθη χάρτινα
σαν ενυδρεία γεμάτα ανθρώπινα μέλη
κι ύστερα μια νύχτα μας εγκαταλείπουν
και σωριάζονται με θόρυβο στα όνειρα.

Το πρωί
απειλητικά κι ερειπωμένα
ανατέλλουν πάνω από την πόλη.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Τρεις ιστορίες για τα κτήρια
 
2. Οι ψυχές των κτηρίων

Οι ψυχές των κτηρίων κατοικούν
μέσα σε ολοσκότεινα υπόγεια
πριγκίπισσες της πόλης σιωπηλές
πρόσωπα ρουφηγμένα απ’ την πανώλη
φορούν μαύρες δαντέλες μουχλιασμένες
κι εγκαύματα από την πυρκαγιά του ’17.

Καμιά φορά τις βλέπω
να πετούν πάνω απ’ τη θάλασσα
σα σμήνη από νεράιδες γερασμένες
να στήνουν κάτω απ’ το φεγγάρι
έναν παράξενο χορό
και να ματώνουν
τα πέπλα να σκαλώνουν στα ματόκλαδα
τα νύχια τους να σκίζουν τον πέτρινο φλοιό της πόλης
να ελευθερώνουν τα πρόσωπα των φωτογραφιών
να αποκαλύπτουν τις χαμένες εκδοχές μας.

Οι φύλακες των αισθημάτων
ολονυχτίς τις κυνηγούν με τις απόχες τους.

Τα πρωινά στις σκάλες των πολυκατοικιών
σκυφτές μας διαπερνούν και μας παγώνουν.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Locus fugit
 
Τα σπίτια που εγκαταλείψαμε
δεν μας ξεχνούν
κάποτε τα βλέπεις στις φωτογραφίες
να καπνίζουν
ν’ ανοίγουν τα παράθυρα ανεπαίσθητα
σα να μας ειδοποιούν
πως κάποιος επιστρέφει ακόμη
και τα κατοικεί
κάποιος ανεβαίνει τη σκάλα
με βαριά καρδιά
ψάχνοντας για τίτλους μυστικούς
και έγγραφα ασήμαντα
σε γλώσσες που χαθήκαν.

Τα σπίτια που γκρεμίσαμε
δεν μας ξεχνούν
γυρίζουν σαν σκιές
πάνω απ’ τα ερείπια
τις νύχτες, που έχουμε όλοι ναρκωθεί
τυλίγουν κάποιον παλιό τους ένοικο
στους τοίχους τους
και χάνονται.

Στους δρόμους των φωτογραφιών
ο νυχτοφύλακας ξυπνάει τότε
κι ανάβει τρομαγμένος το φανάρι του.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Ανοιξιάτικες οπτασίες
 
Καμιά φορά τα πρωινά διακρίνω
μια γραφομηχανή ασημένια
στο βάθος του ορίζοντα.
Μαύρα στιλπνά καρμπόν πετούν προς το μέλλον
άσπρες και μαύρες μέρες ακατοίκητες
σε κάθε πλήκτρο
κι ένας χτύπος της καρδιάς μας
κάθε σελίδα
μια συγκυρία αξεδιάλυτη
ένας καθρέφτης κρυμμένος στην ομίχλη.

Οι ιστορίες μας στάζουν μαζί με τις βροχές,
μας έλεγες,
με θόρυβο ανεπαίσθητο.

Καθώς ο Μάρτης εισβάλλει από παντού
βλέπω καμιά φορά την πόλη
να επιστρέφει στις παλιές εικόνες της
και τους ανθρώπους
να βγάζουν τα χέρια τους
έξω απ’ τις φωτογραφίες
και να εκλιπαρούν για ένα χάδι.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Τα πρόσωπα των φωτογραφιών
 
Τα πρόσωπα των φωτογραφιών
σε ποιον μιλούν
αφού εμείς δεν τα ακούμε.

Συχνά διακρίνω μια σύσπαση ανεπαίσθητη
στα χείλη τους
σαν κάποτε να προσπαθήσαν να εκφρασθούν
σε γλώσσες άγνωστες
με λέξεις μουχλιασμένες που τους πνίγουν
και μόνο σ’ έρημες ακτές ακούγονται.

Αυτά τα πρόσωπα αδυνατούν να ξεφύγουν
απ’ τα μαρτύρια της ακινησίας
αφού άγνωστοι τις νύχτες τα καρφώνουν
αθόρυβα στο εσωτερικό των φωτογραφιών.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Ωδή στους τρυφερούς ανθρώπους
 
1.

Κάποτε
το αχνό φως απ’ τα φτερά ενός κύκνου
φέγγει στο σκοτάδι
δείχνει τον δρόμο των τρυφερών ανθρώπων
τους βλέπω να περνούν
από μια πύλη στενή
με βήμα πιο ελαφρύ απ’ το δικό μας
με ρούχα γεμάτα ημερωμένους ανέμους
κι αιώνες μυθικούς
κρατούν στα χέρια τους
την άκρη των πραγμάτων
κι ένα αηδόνι κατοικεί
μες στους σκοπούς τους
στα πόδια τους άγρια σαρκοβόρα
παίζουνε με νήπια.

Οι τρυφεροί άνθρωποι
περνούν ανάμεσά μας
δεν τους ξεχωρίζεις
κρατούν εφημερίδες, συναλλάσσονται
μιλούν μαζί μας για πράγματα ασήμαντα
μα όταν καμιά φορά πληγώνονται
σωπαίνουν
κι ύστερα ξαφνικά μεταμορφώνονται
σε τριαντάφυλλα στην πόρτα μας.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Ωδή στους τρυφερούς ανθρώπους
 
2.

Έτσι
κι αυτός ο άνθρωπος
είναι ένα τριαντάφυλλο με γυαλιά.

Αγκάθια διασχίζουν τα λόγια του
το πρόσωπό του φυλλορροεί
όταν φυσάει
κατά κει που στρέφεται ο εξάντας
και πετούν τα παλιά φύλλα των ημερολογίων
κατά κει που ταξιδεύει
το βλέμμα των πορτρέτων
και της γυναίκας που δεν αγαπήθηκε.

Πρέπει να σταματήσει
αυτή η ποίηση, φώναζε ένα απόγευμα
να επουλωθούν οι πληγές
να κλείσουν οι παλιοί ερειπιώνες.

Αυτός ο άνθρωπος
είναι ένα τριαντάφυλλο
γι’ αυτό με πληγώνει.

Τις νύχτες αφήνει τα κλαδιά του
έξω απ’ τα όνειρα
τα αγκάθια του στη λέξη εγώ
τα πέταλα στις πληγές της ημέρας
το πρωί τα φοράει
και χάνεται.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Της Βίβλου
 
1. Εκτροπή

Σαν έφαγε
από το απαγορευμένο μήλο
ο πιο μικρός και ανυπότακτος άγγελος
βάρυνε το σώμα του
κι άρχισε να κατρακυλάει στον ουρανό.

Ήρθανε τότε άλλοι άγγελοι
χειρούργοι, με μάσκες μυστηρίου
χρυσά ψαλίδια και νυστέρια πύρινα
άσπρα και μαύρα σύννεφα βαμβάκια
κλωστές από ακτίνες φεγγαριού
τον άνοιξαν, του έραψαν
ένα σμήνος αλλόκοτα πουλιά μες στο κεφάλι
ένα ρολόι κάτω από το στήθος του
ένα μικρό δικαστήριο
στο κορμί
και τα φτερά του τα ’λιωσαν
σ’ ένα σιδηρουργείο.

Σαράντα μέρες
αιμορραγούσε ο ουρανός
βογκούσε μια γυναίκα ετοιμόγεννη
στον ύπνο του σα να τον γεννούσε
εγκλήματα έσταζαν στα χέρια μας αρχαία
και φυλακές φεγγίζαν μες στα λόγια μας
κι ύστερα έτσι απορημένο και αιμόφυρτο
να κατοικήσει τον έστειλαν
πάνω στη γη.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Της Βίβλου
 
2. Κατακλυσμοί

Και τότε μίλησε η γέρικη μουριά
που ήταν, παλιά, γυναίκα
κι ο αέρας σηκώθηκε ζεστός
χτυπούσε παραθυρόφυλλα
ξεκάρφωνε τον ουρανό.

Κάποτε έστειλε ο Θεός πλημμύρες,
είπε η μουριά
κι οι άνθρωποι πνιγήκανε
κι αυτός ο ένας ήτανε
ένα μικρό αηδόνι.

Θυμήθηκα, μικρή, που με πήγαιναν
στη θάλασσα
είχα δει για πρώτη φορά πνιγμένο,
για μια στιγμή έλαμψε το στήθος του
ένα βέλος χρυσό
και μετά όλα σταματήσαν.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Της Βίβλου
 
3. Αποκαθήλωση

Και ξαφνικά
ένα σεντόνι αραχνοΰφαντο
σ’ έφερε ως εδώ
φυσούσε το αεράκι μέσα απ’ τους αιώνες
από κάποια παλιά αποκαθήλωση
που δεν ολοκληρώθηκε
άγγελοι παγεροί
κρατούσαν τις άκρες του σεντονιού
κι άλλοι με μαύρα γιλέκα
σαλπίζανε στο πλάι τους
οι σκιές τους αναμμένες μηχανές
κι ο ουρανός ένα αρχαίο μηχανουργείο.

Ύστερα ήρθανε κι οι άλλοι καλεσμένοι
γυναίκες σκοτεινές και απροσδιόριστες
κρατώντας στα χέρια τους το χάος
με μορφή μικρών παιδιών
κι ένα έρημο ξενοδοχείο
στο βάθος των ματιών τους.

Και τότε λύγισες
και μου είπες τρομαγμένος
πως ήμασταν ζωγραφισμένοι
και ακίνητοι
και πως υπέφερες από την υγρασία του γκρι
και τη μελαγχολία του ζωγράφου.
 
Από τη συλλογή Πανσέληνος στην οδό Φράγκων (1990)