Στο τέλος, καταλήγει ο καθένας σ' ένα σχεδόν προσωπικό σύστημα (μια και σ' αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει το επίσημο βιβλιαράκι που θα κυκλοφορούσε η Ακαδημία και θα έλεγε "στο εξής, έτσι θα τα γράφουμε αυτά για να συνεννοούμαστε -- κι ας υπάρχουν αντιφάσεις") ή αποφασίζει να τα γράφει όπως τα λέει το Μείζον ή όπως τα λέει το Παπυράκι.
Σωστά. Άλλωστε αυτό ισχύει και για πολλές άλλες γκρίζες ζώνες της γλώσσας μας. Τα μέλη του φόρουμ θα έχουν σίγουρα προσέξει ότι σε πολλές από τις συζητήσεις για γλωσσικά ζητήματα, έχουμε όλοι κατά καιρούς εκφράσει προσωπικές προτιμήσεις.
Έχω παρακολουθήσει τους μύριους όσους καβγάδες για τη μεταγραφή των ξένων ονομάτων. Οι απόψεις του Τριανταφυλλίδη στη Γραμματική του 1941 δεν έχουν γίνει όλες σεβαστές κάποια πράγματα προσαρμόστηκαν. Ποια είναι η σημερινή επίσημη γραμματική, μετά το 1974, που να γίνεται σεβαστή απ’ όλους σ’ αυτό το θέμα, της μεταγραφής;
Ρητορική η ερώτηση, άρα μη μου πεις πως περιμένεις απάντηση. Το σωστό ερώτημα είναι: Πού υπάρχει ανάγκη για μια γραμματική σεβαστή από όλους;
Η απάντηση έχει δύο σκέλη:
1) Σε θεωρητικό επίπεδο, παντού -- αλλά το πρόβλημα αυτό είναι δυσεπίλυτο και προς το παρόν φως δεν έχουμε δει. Πράγματι, η Γραμματική Τριανταφυλλίδη έχει πλέον μείνει πίσω σε πολλά σημεία και η γλώσσα μας, με τη ρευστότητα που τη διακρίνει τα τελευταία χρόνια, εξελίσσεται διαρκώς. Λύσεις έχουν προταθεί από διαφόρους (Μπαμπινιώτης, Κριαράς κ.λπ.), αλλά καμία δεν είναι επίσημη.
2) Σε πρακτικό επίπεδο έχουμε δύο υποπεριπτώσεις:
α) Περιβάλλον εργασίαςα1. Αν ο πελάτης έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις, τις ακολουθείς. Τουλάχιστον στον εκδοτικό χώρο, υπάρχουν οίκοι που ζητούν συγκεκριμένη ορθογραφία και γραμματική. Μπορείς βεβαίως να εκφράσεις την άποψή σου και να διαφωνήσεις, αλλά ως εκεί.
α2. Αν ο πελάτης δεν έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις, όλοι μας ακολουθούμε την καθιερωμένη γραμματική και ορθογραφία, μα σε γκρίζα ζητήματα μπαίνουν στο παιχνίδι και οι
προσωπικές προτιμήσεις του καθενός. Είναι θέμα παιδείας, διαβασμάτων, ακουσμάτων, αισθητηρίου, ιδιοσυγκρασίας, παραξενιάς, εγωισμού κ.ά. Και, κάποιες φορές, οι προτιμήσεις μας μας ωθούν σε αντιφάσεις. Γι' αυτές τις αντιφάσεις μπορούμε να κουβεντιάζουμε μήνες, αλλά δε βλέπω να βγάζουμε άκρη.
β) Περιβάλλον εκπαίδευσηςΣτην τάξη, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί
πρέπει να υπάρχει μια κοινώς αποδεκτή γραμμή, ώστε να είναι δυνατή και η δίκαιη αξιολόγηση των μαθητών, και μεμονωμένα και σε σύγκριση με τους υπόλοιπους. Κατά τη γνώμη μου, αυτή η κοινώς αποδεκτή γραμμή είναι η Γραμματική που αναγνωρίζει και το Υπ. Παιδείας.
Και στο φόρουμ; Εδώ ορισμένοι είμαστε επαγγελματίες, ορισμένοι άλλοι σπουδαστές. Οι επαγγελματίες έχουμε τις απόψεις μας. Οι σπουδαστές και οι φίλοι της ελληνικής γλώσσας, που επισκέπτονται το φόρουμ για να βρουν απαντήσεις σε γλωσσικά ζητήματα που τους ταλαιπωρούν, καλό είναι να θυμούνται ότι όσα διαβάζουν εδώ --από οποιονδήποτε κι αν προέρχονται, συμπεριλαμβανομένου του γράφοντος-- δεν αποτελούν
κατ' ανάγκη επίσημη γραμμή της ελληνικής γλώσσας.