Ιδού τώρα και η σύνθεση που έκανα από κάποιες συμβάσεις μετάφρασης που έχουν έρθει στα χέρια μου. Περιμένω να διαβάσω τα σχόλιά σας (όπως και τα σχόλια καλών νομικών):
ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ
(Σύμβαση Μετάφρασης)
Σήμερα, .........., ημέρα ......., καταρτίζεται στην ......... [πόλη] σύμβαση της οποίας το περιεχόμενο και τα μερικότερα σημεία αποτελούν τη γνήσια και ακριβή βούληση αυτών που υπογράφουν τη συμφωνία, δηλαδή:
α) Του ............. [ονοματεπώνυμο εκδότη], κατοίκου ...., νόμιμου εκπροσώπου της επιχείρησης ..................., που εδρεύει στην ......., οδός ....... αρ. ......, ΑΦΜ ..... ΔΟΥ ...... και
β) Του ............ [ονοματεπώνυμο μεταφραστή], κατοίκου ......., οδός ....... αρ. ......, ΑΦΜ ..... ΔΟΥ .......
Ο πρώτος συμβαλλόμενος θα αποκαλείται στη συνέχεια «εκδότης» και ο δεύτερος «μεταφραστής» / «μεταφράστρια».
Μεταξύ των συμβαλλομένων συμφωνούνται, συνομολογούνται και γίνονται αμοιβαίως δεκτά τα ακόλουθα:
1. Ο εκδότης αναθέτει με την παρούσα σύμβαση στον μεταφραστή και αυτός αναλαμβάνει την υποχρέωση να μεταφράσει στη νέα ελληνική γλώσσα το έργο με τίτλο .......... του συγγραφέα ........., το οποίο θα αποκαλείται στη συνέχεια «το έργο».
Η μετάφραση θα γίνει από την [αγγλική, γαλλική, κ.λπ.] γλώσσα στην οποία έχει γραφτεί το πρωτότυπο, την οποία ο «μεταφραστής» δηλώνει ρητά ότι γνωρίζει άριστα και χειρίζεται απόλυτα ώστε να είναι σε θέση να πραγματοποιήσει άρτιες και κατάλληλες για έκδοση μεταφράσεις.
2. Η μετάφραση θα παραδοθεί το αργότερο έως τις ............. από τον μεταφραστή στον εκδότη. Το κείμενο της μετάφρασης θα παραδοθεί σε δισκέτα ηλεκτρονικού υπολογιστή / δίσκο CD-ROM, σε πρόγραμμα εγγραφής της επιλογής του εκδότη. Η παράδοση του συνόλου της μετάφρασης θα γίνει ως την παραπάνω ημερομηνία.
3. Ο μεταφραστής έχει την υποχρέωση να μεταφράσει ο ίδιος το έργο και δεν επιτρέπεται να αναθέσει σε άλλον είτε εν μέρει είτε καθ' ολοκληρίαν τη σχετική εργασία. [Επίσης ο μεταφραστής εγγυάται ότι το σύνολο της μετάφρασης θα έχει την αρτιότητα και την πληρότητα του δείγματος που έχει ήδη παραδώσει στον εκδότη και που ο εκδότης έχει εγκρίνει.]
4. Σε περίπτωση που θα αθετηθεί από τον μεταφραστή κάποιος από τους παραπάνω όρους, ο εκδότης έχει το δικαίωμα να καλέσει τον μεταφραστή, με αποστολή εξωδίκου, όπως, μέσα σε προθεσμία 20 ημερών από της παραλαβής του εξωδίκου, συμμορφωθεί προς τις υποχρεώσεις του.
Μέχρι τη συμμόρφωση του μεταφραστή θα καταπίπτει εις βάρος του ποινική ρήτρα ποσού ..... ευρώ ημερησίως για κάθε ημέρα καθυστέρησης, ως αποζημίωση του εκδότη λόγω της ζημίας του από την καθυστέρηση. Αν παρέλθει άπρακτη η παραπάνω προθεσμία, η σύμβαση θα θεωρείται ότι λύεται με υπαιτιότητα του μεταφραστή και αυτός χάνει όλα τα δικαιώματά του που απορρέουν από την παρούσα σύμβαση και θα υποχρεούται σε πλήρη αποζημίωση κάθε θετικής ή αποθετικής ζημίας του εκδότη.
[Σ.Σ. Μια «πρότυπη» σύμβαση που έχω στα χέρια μου δεν περιέχει την ποινική ρήτρα. Περιέχεται ωστόσο σε άλλες συμβάσεις.]
5. Σε περίπτωση λύσεως της συμβάσεως με τον παραπάνω τρόπο, ο εκδότης μπορεί κατά την απόλυτο κρίση του, είτε (α) να αξιώσει την επιστροφή κάθε ποσού που κατέβαλε στον μεταφραστή είτε (β) να χρησιμοποιήσει την ύλη που ήδη βρίσκεται στα χέρια του και να ολοκληρώσει τη μετάφραση με άλλον μεταφραστή, χωρίς καταβολή οποιουδήποτε ποσού στον μεταφραστή πέραν των τυχόν προκαταβολών.
6. Το έργο θα εκτυπωθεί και θα κυκλοφορήσει με την τεχνική, καλλιτεχνική και εμπορική ευθύνη του εκδότη, στην αποκλειστική επιλογή του οποίου ανήκουν ενδεικτικά και η σύνθεση του εξωφύλλου, η διακόσμηση των κειμένων, οι φωτογραφίες που ενδεχομένως θα χρησιμοποιηθούν για την εμφάνιση του βιβλίου και την τυπογραφική σύνθεσή του, ο αριθμός των αντιτύπων και η τιμή λιανικής πώλησης. Επίσης ο εκδότης έχει το απόλυτο δικαίωμα να προβαίνει σε λεκτικές και συντακτικές διορθώσεις ή όποιες άλλες τροποποιήσεις κρίνει αναγκαίες για τη γλωσσική ομοιογένεια και την ενότητα του ύφους στη μετάφραση. Η έκδοση και οι ανατυπώσεις θα γίνονται ελεύθερα κατά την κρίση του εκδότη, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη ενημέρωση του μεταφραστή.
[Σ.Σ. Οι γνωστοί μεταφραστές πιστεύω ότι δεν δίνουν το ελεύθερο σε κανέναν επιμελητή να τους διορθώνει ανεξέλεγκτα τη μετάφραση.]
7. Η αμοιβή των δικαιωμάτων του μεταφραστή ορίζεται βάσει του άρθρου 33 παρ. 2 και 6 του Νόμου 2121/93 κατά ρητή συμφωνία των συμβαλλόμενων μερών σε ποσοστό [Σ.Σ. εδώ έχω δει από μισό τοις χιλίοις έως δύο τοις εκατό] επί της λιανικής τιμής πώλησης του έργου που θα καθορίσει ο εκδότης [και για την οποία θα ενημερώσει εγγράφως τον μεταφραστή]. Από τα ποσοστά αυτά εξαιρούνται όλα τα αντίτυπα που θα διαθέσει ο εκδότης δωρεάν για τη διαφήμιση του βιβλίου και την προώθηση των πωλήσεών του. Ο μεταφραστής θα λάβει από τον εκδότη ως προκαταβολή έναντι των ανωτέρω ποσοστών το ποσό των ...... Η πληρωμή της προκαταβολής θα γίνει ως εξής: 1/3 του ποσού κατά την υπογραφή της παρούσας σύμβασης, 1/3 κατά τη διάρκεια της μεταφραστικής εργασίας [ορίζεται επακριβώς ο χρόνος] και 1/3 με την παράδοση της μετάφρασης από τον μεταφραστή στον εκδότη και αφού αυτή έχει εγκριθεί στο σύνολό της από τον επιμελητή των εκδόσεων και το αργότερο εντός ..... από την παράδοση του συνόλου του έργου από τον μεταφραστή στον εκδότη.
[Σ.Σ. Εδώ υπάρχουν παραλλαγές που μπορεί να μην προβλέπουν καμιά προκαταβολή.]
8. Στο τέλος κάθε ημερολογιακού έτους θα γίνεται αναλυτική εκκαθάριση όλων των πωλήσεων και των επιστροφών βάσει των οποίων θα υπολογίζεται η αμοιβή του μεταφραστή, η οποία θα του καταβάλλεται, αφού θα έχει πρώτα αφαιρεθεί η προκαταβολή, μέχρι την 31η Μαρτίου κάθε έτους.
[Σ.Σ. Είναι η διαδικασία που προβλέπεται σε όλες τις περιπτώσεις δημιουργών που εισπράττουν δικαιώματα.]
9. Για όλες τις ανωτέρω καταβολές ο μεταφραστής υποχρεούται να εκδίδει δελτίο παροχής υπηρεσιών με την αιτιολογία της πληρωμής, δηλαδή «έναντι αμοιβής για πνευματικά δικαιώματα από τη μετάφραση του παραπάνω βιβλίου βάσει του από ... συμφωνητικού». Σε περίπτωση που ο μεταφραστής δεν διαθέτει δελτίο παροχής υπηρεσιών, η πληρωμή γίνεται με την έκδοση απόδειξης δαπανών από τον εκδότη. Στην περίπτωση αυτή γίνονται οι νόμιμες κρατήσεις.
10. Συμφωνείται μεταξύ των συμβαλλομένων ότι ο εκδότης υποχρεούται να αναγράψει το όνομα του μεταφραστή στη σελίδα του τίτλου του βιβλίου / στην έκδοση του έργου σε ευκρινές σημείο που εκείνος θα επιλέξει.
11. Ο μεταφραστής δηλώνει ρητά και ανεπιφύλακτα ότι εκχωρεί και μεταβιβάζει απόλυτα όλα τα πνευματικά δικαιώματά του στη μετάφραση που έκανε προς τον εκδότη, προκειμένου να τα ασκήσει ελεύθερα αυτός με οποιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσης επιλέξει απ' αυτούς που είναι γνωστοί κατά το χρόνο κατάρτισης του παρόντος (όπως, ενδεικτικά, έκδοση βιβλίου, δημοσίευση στον Τύπο, μετάδοση στο ραδιόφωνο, παράσταση στο θέατρο, διασκευή στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση κ.λπ.) ή ενδεχομένως θα τελειοποιηθούν ή εξελιχθούν στον μετέπειτα χρόνο. Συνομολογείται ρητά ότι η προαναφερθείσα αμοιβή του μεταφραστή είναι απολύτως εύλογη και δίκαιη γι' αυτή την εκχώρηση, η οποία περιλαμβάνει τόσο την παρούσα έκδοση όσο και οποιεσδήποτε μελλοντικές νέες εκδόσεις ή εν γένει εμφανίσεις του έργου, σύμφωνα με τα παραπάνω.
12. [Τροποποίηση στο καθεστώς της εκδοτικής επιχείρησης]
13. Η παρούσα σύμβαση συμφωνείται ότι είναι αποκλειστική. Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα ο μεταφραστής ή οι κληρονόμοι του δεν έχουν δικαίωμα να μεταβιβάσουν σε οποιονδήποτε τρίτο τα δικαιώματα μετάφρασης του έργου, ούτε να προβούν οι ίδιοι σε αντίστοιχες πράξεις εκμετάλλευσης.
14. Η διάρκεια της σύμβασης για τη μετάφραση και την εκμετάλλευση του έργου ορίζεται πενταετής (από. έως.) / αορίστου χρόνου.
15. Ρητά συμφωνείται ότι ο εκδότης δικαιούται να πολτοποιήσει τα αδιάθετα αντίτυπα του βιβλίου μετά την παρέλευση δύο ετών από την κυκλοφορία του [εφόσον κρίνει ότι δεν παρουσιάζει εμπορικό ενδιαφέρον].
16. Ο μεταφραστής εγγυάται το πρωτότυπο της εργασίας και αναλαμβάνει κάθε ευθύνη έναντι τρίτων απαιτητών ή εγκαλούντων ως προς την πρωτοτυπία του έργου.
17. Ο εκδότης, με την ιδιότητα του εκδοχέα και αγοραστή των μεταφραστικών δικαιωμάτων επί του έργου, ασκεί όλα τα προβλεπόμενα πρόσφορα μέτρα για την αντιμετώπιση της αμφισβήτησης ή της προσβολής με οποιονδήποτε τρόπο από κάθε τρίτο αυτών των δικαιωμάτων. Σε παρόμοια περίπτωση ο μεταφραστής αναλαμβάνει την υποχρέωση να συμπαρασταθεί και να παρέμβει υπέρ του εκδότη.
18. Μόλις κυκλοφορήσει το βιβλίο, ο εκδότης υποχρεούται να παραδώσει στον μεταφραστή πέντε (5) αντίτυπα για τις ανάγκες του.
κ.λπ.