Translation - Μετάφραση
Business Issues => Working as a Translator => Topic started by: Costas on 07 Jan, 2008, 12:06:49
-
1) Πού κυμαίνονται;
2) Πώς μπορείς να ελέγξεις λογιστικά τον εκδότη;
3) Συνήθως συμψηφίζονται με την αμοιβή (η οποία τότε θεωρείται οιονεί συγγραφικό δικαίωμα). Έχω όμως ακούσει και ποσοστά από το πρώτο κιόλας αντίτυπο.
4) Αφορούν την 1η έκδοση μόνο, ή και τις ανατυπώσεις (όπως συμβαίνει με τα δικαιώματα από φωτοτυπίες);
Εμένα, η μοναδική φορά που υπέγραψα συμβόλαιο με ποσοστά ήταν με έναν εκδότη που το έβαλε στο συμβόλαιο γιατί ήθελε να είναι εντάξει με το νόμο (μολονότι άλλοι δικηγόροι θεωρούν ότι μπορούν νομίμως να μην υπάρχουν ποσοστά στα συμβόλαια, παρά το νόμο). Τέλος πάντων, το ποσοστό ήταν 0,5% και μου είπε ότι το βάζει μεν αλλά δεν έχει σκοπό να μου δώσει τίποτα, εκτός κι αν του το ζητήσω. Εννοούσε ότι αν το κάνω θα το θεωρήσει μπαμπεσιά. Έτσι κι αλλιώς όμως, το συγκεκριμένο βιβλίο δεν είχε καμία εμπορική προοπτική.
Ποιος έχει σχετική πείρα;
-
(μολονότι άλλοι δικηγόροι θεωρούν ότι μπορούν νομίμως να μην υπάρχουν ποσοστά στα συμβόλαια, παρά το νόμο).
Να γελάσω ή να κλάψω;
Τέλος πάντων, το ποσοστό ήταν 0,5% και μου είπε ότι το βάζει μεν αλλά δεν έχει σκοπό να μου δώσει τίποτα, εκτός κι αν του το ζητήσω. Εννοούσε ότι αν το κάνω θα το θεωρήσει μπαμπεσιά.
Μπα, ας γελάσω καλύτερα... "Συγγνώμη που με πάτησες" δηλαδή.
-
Κώστα, υπενθύμισα και στο άλλο νήμα για τις αμοιβές των μεταφραστών ότι έχω ανεβάσει έναν μπούσουλα ως προς το συμβόλαιο που κυκλοφορεί μεταξύ των εκδοτών:
https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=6064.0
Γράφω εκεί:
7. Η αμοιβή των δικαιωμάτων του μεταφραστή ορίζεται βάσει του άρθρου 33 παρ. 2 και 6 του Νόμου 2121/93 κατά ρητή συμφωνία των συμβαλλόμενων μερών σε ποσοστό [Σ.Σ. εδώ έχω δει από μισό τοις χιλίοις έως δύο τοις εκατό] επί της λιανικής τιμής πώλησης του έργου που θα καθορίσει ο εκδότης [και για την οποία θα ενημερώσει εγγράφως τον μεταφραστή]. Από τα ποσοστά αυτά εξαιρούνται όλα τα αντίτυπα που θα διαθέσει ο εκδότης δωρεάν για τη διαφήμιση του βιβλίου και την προώθηση των πωλήσεών του. Ο μεταφραστής θα λάβει από τον εκδότη ως προκαταβολή έναντι των ανωτέρω ποσοστών το ποσό των ……………. Η πληρωμή της προκαταβολής θα γίνει ως εξής: 1/3 του ποσού κατά την υπογραφή της παρούσας σύμβασης, 1/3 κατά τη διάρκεια της μεταφραστικής εργασίας [ορίζεται επακριβώς ο χρόνος] και 1/3 με την παράδοση της μετάφρασης από τον μεταφραστή στον εκδότη και αφού αυτή έχει εγκριθεί στο σύνολό της από τον επιμελητή των εκδόσεων και το αργότερο εντός ……….. από την παράδοση του συνόλου του έργου από τον μεταφραστή στον εκδότη.
[Σ.Σ. Εδώ υπάρχουν παραλλαγές που μπορεί να μην προβλέπουν καμιά προκαταβολή.]
Ο παραπάνω νόμος (περί πνευματικής ιδιοκτησίας) αναφέρει:
1. Η αμοιβή, που οφείλει να καταβάλει ο εκδότης έντυπης έκδοσης στο δημιουργό για την αναπαραγωγή και τη "διανομή" του έργου ή αντιτύπων αυτού, συμφωνείται σε ορισμένο ποσοστό επί της λιανικής τιμής πώλησης όλων των πωλούμενων αντιτύπων. Όταν η σύμβαση έντυπης έκδοσης αφορά λογοτεχνικό έργο όπως διήγημα, νουβέλα, μυθιστόρημα, ποίημα, δοκίμιο, κριτικό δοκίμιο, θεατρικό έργο, ταξιδιωτικό έργο, βιογραφία, που εκδίδεται στην πρωτότυπή του γλώσσα με τη μορφή βιβλίου, εξαιρουμένων των βιβλίων τσέπης, η αμοιβή που οφείλει να καταβάλλει ο εκδότης στο δημιουργό μετά την πώληση των χιλίων (1.000) αντιτύπων δεν μπορεί να είναι μικρότερη από το 10% επί της τιμής λιανικής πώλησης όλων των πωλούμενων αντιτύπων.
2. Κατ' εξαίρεση της προηγούμενης παραγράφου η αμοιβή του δημιουργού μπορεί να συμφωνηθεί σε ορισμένο ποσό στις εξής περιπτώσεις: α) συλλογικά έργα, β) εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, ανθολογίες έργων τρίτων, γ) σχολικά βιβλία και βοηθήματα, δ) λευκώματα, ημερολόγια, ατζέντες, πρακτικοί οδηγοί, έντυπα παιχνίδια και εκπαιδευτικό υλικό όπως χάρτες, άτλαντες, ε) πρόλογοι, σχολιασμοί, εισαγωγές, παρουσιάσεις, στ) εικονογραφήσεις και φωτογραφικό υλικό εντύπων εκδόσεων, ζ) μη λογοτεχνικά εικονογραφημένα παιδικά βιβλία, η) πολυτελείς εκδόσεις περιορισμένου αριθμού εντύπων, θ) περιοδικά, εφημερίδες.
6. Η αμοιβή που οφείλει να καταβάλλει ο εκδότης έντυπης έκδοσης στο μεταφραστή ενός έργου για τη μετάφραση, την αναπαραγωγή και "διανομή" του έργου, συμφωνείται σε ορισμένο ποσοστό επί της τιμής λιανικής πώλησης όλων των πωλούμενων αντιτύπων. Οι διατάξεις των παραγράφων 2, 4 [Σ.Σ. για το δανεισμό αντιτύπων] και 5 [Σ.Σ. για τον έλεγχο του αριθμού των αντιτύπων] του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται αναλόγως.
Με άλλα λόγια:
Οι μεταφραστές μπήκαν στο «κατ’ εξαίρεση», άρα δεν μας αφορά κανένα κατώτατο ποσοστό.
Ο νόμος δημιούργησε μια αχρείαστη γραφειοκρατία για τους εκδότες. (Φαντάσου εκδότη εγκυκλοπαίδειας να πρέπει να αμείψει τους μεταφραστές σύμφωνα με αυτή τη γελοιότητα.)
The law is an ass. Και δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα. Τον έφτιαξαν καρεκλοκένταυροι που ήταν άσχετοι με το χώρο ή ίσως ρώτησαν μόνο κανένα μεταφραστή θεατρικού έργου.
Τι ισχύει:
Σου δίνουν την αμοιβή σου, που τη βαφτίζουν προκαταβολή έναντι ποσοστών.
Το πόσο θα πάρεις και πότε θα το πάρεις εξαρτάται από τα κέφια του εκδότη και τη διαπραγματευτική σου δύναμη.
Ποιος τρελός θα ελέγξει λογιστικά ποιον εκδότη; Δεν θέλεις λεπτομέρειες, άκου που σου λέω.
Τι θα σήμαινε να παίρναμε αμοιβή μετάφρασης σύμφωνα με το νόμο:
Θα παραδίδαμε τη μετάφραση την άνοιξη του 2008, θα κυκλοφορούσε το βιβλίο το φθινόπωρο του ίδιου έτους, θα γινόταν εκκαθάριση για το 2008 κάποια στιγμή στην αρχή του 2009 και θα παίρναμε μέρος της αμοιβής μας σύμφωνα με τις πωλήσεις που θα είχε δηλώσει ο εκδότης, την άνοιξη του 2009. Αν είχαμε υπολογίσει να πάρουμε 2.000 ευρώ για 5.000 αντίτυπα και ο εκδότης πούλησε μόνο 2.000 και έχει δηλώσει 1.500, θα παίρναμε αμοιβή για τα 1.500 το 2009. Για τα υπόλοιπα θα περιμέναμε…
Γελάω όταν μιλάμε για προστασία του μεταφραστή και ελέγχους... Μπορείτε να καταλάβετε γιατί.
-
Κώστα, δεν είσαι μόνος! Κι εγώ υπέγραψα κάποια στιγμή συμφωνητικό μετάφρασης με μεγάλο εκδοτικό οίκο αλλά όταν έφτασε το θέμα των ποσοστών, μου εξήγησε η εκπρόσωπος του οίκου πως δεν τίθεται θέμα αμοιβής από ποσοστά- ευγενικά μεν, απόλυτα δε.
Από την άλλη, δεν θυμάμαι ακριβώς το ποσοστό αλλά νομίζω πως ήταν δεκαδικό.
Μιας όμως και μπήκαμε στο θέμα των εκδόσεων και των ποσοστών, μήπως ξέρει κανείς τι γίνεται σε περίπτωση που έχει υπογράψει συμφωνητικό έκδοσης δικού του βιβλίου και ο εκδοτικός δεν το προχωράει;
-
Είχα διαβάσει κι εγώ το ομολογουμένως πολύ κατατοπιστικό συμφωνητικό που έχει ανεβάσει ο Nickel και περίμενα κάτι ανάλογο από τον εκδοτικό με τον οποίο ξεκίνησα συνεργασία. Κάθε άλλο παρά αυτό συνάντησα. Και δεν με πείραζε η λιτότητά του, το λακωνίζει άλλωστε εστί φιλοσοφείν,(δεν ξέρω βέβαια αν ισχύει και στα συμφωνητικά αυτό, αλλά τέλος πάντων..), αλλά περί δικαιωμάτων ούτε λόγος. Αντιθέτως καθίστατο σαφές στην τελευταία παράγραφο ότι μετά την εξόφληση, δεν υπάρχει άλλη οικονομική αξίωση από μέρους του μεταφραστη. Καλώς ορίσαμε στον πραγματικό κόσμο, η δική μου μετάφραση..
-
Εγώ πάλι γνωρίζω μεταφράστρια που σε βάθος χρόνου βγάζει περισσότερα από τα συσσωρευμένα ποσοστά της από ορισμένα πετυχημένα βιβλία παρά από τις αρχικές της αμοιβές. Απλώς κατάλαβα ότι οι αρχικές αυτές αμοιβές της δεν ήταν πολύ υψηλές (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι γνωρίζω πως ήταν και χαμηλές).
Τέλος, γνωρίζω μεταφραστή που εισπράττει ποσοστά από το πρώτο αντίτυπο, παρακαλώ, και μάλιστα ελέω... συγγραφέα! (προκειμένου βέβαια για τα βιβλία του συγκεκριμένου συγγραφέα)
Δυστυχώς, κανέναν από τους δύο αυτούς εξαίρετους συναδέλφους δεν έχω δει εδώ στο Translatum, έστω και περαστικούς.