Κατερίνα Καριζώνη

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Ο τραπεζίτης

[Από την ανέκδοτη συλλογή Ρεσάλτο (2008)]

Έβρεχε πάλι απόψε
έριχνε μια καταρρακτώδη βροχή
κι εγώ είχα κρυφτεί μέσα στα ποιήματα
έτρεχες μακριά
πολύ μακριά
μέσα σε λασπωμένη μαύρη άμαξα
που την έσερναν λύκοι
να προλάβεις τις τράπεζες του τίποτα
όπου όλα τοκίζονται
όσα είναι σημαντικά, όμως δεν φαίνονται
κι άλλα που λάμπουνε σαν τον χρυσό
μα δεν υπάρχουν.

Κάποιος με σιδερένιο κεφάλι
σε περίμενε στην πόρτα της τράπεζας
κρατώντας έναν φανό θυέλλης.
Τα ’βλεπα όλα καθαρά
και σου ’στειλα γραφή:
Άμα σου τάξει δάνεια
να μην τα δεχτείς
κι αν τα δεχτείς
να τα σκορπίσεις
κι αν τα σκορπίσεις
μην τα λυπηθείς
γιατί ο τραπεζίτης είναι ο θάνατος
και η ζωή κεφάλαιο
που δεν μπορείς να δανειστείς
κι οι τόκοι χρόνια που σου αφαιρεί αλύπητα
και συμπεράσματα που πνίγονται στα δάκρυα.
 
Από το ανθολόγιο Ρεσάλτο (2009)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Παιδική ζωγραφιά

[Από την ανέκδοτη συλλογή Ρεσάλτο (2008)]

Στον Αχιλλέα

Κόρδοβα, Γρανάδα, Κωνσταντινούπολη, Θεσσαλονίκη
κόρες σεμνές του χάρτη των ονείρων σου
κρυμμένες μες στους ήχους των σιντριβανιών
κάτω από τα ξανθά φυλλώματα του φθινοπώρου.

Έλεγες πως οι αραβικές πόλεις είναι χτισμένες
μακριά απ’ τις ακτές
κι αυτές που αγάπησες
ακόμα πιο μακριά σου
διαρρέουν μέσα σε δαιμονικούς χορούς
πίσω απ’ τις μουχλιασμένες γρίλιες των αιώνων.
Όμως θυμάσαι πώς τις είχες ζωγραφίσει
με χάρτινες κορόνες σαν πριγκίπισσες
με γιορτινά φαναράκια στην ομίχλη
την Κόρδοβα μελαχρινή
με ζαχαρί τουλπάνι στο κεφάλι
την Κωνσταντινούπολη σε βελουδένιο καναπέ
να κρατάει ένα αδράχτι
τη Γρανάδα σκυφτή με μια στάμνα
δίπλα στο θαλασσινό νερό
και την Θεσσαλονίκη
νεκρή σε μια γόνδολα
σκεπασμένη με φτερούγες παγονιών
κι ένα καλόγερο
να σκύβει στοργικά από πάνω της
και να της παίρνει την πάχνη από τα χείλη.
 
Από το ανθολόγιο Ρεσάλτο (2009)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Το πλοίο-φάντασμα

[Από την ανέκδοτη συλλογή Ρεσάλτο (2008)]

Καμιά φορά τα πρωινά διακρίνω
ένα καράβι να πετάει
στο βάθος του ορίζοντα.

Έχει απλωμένα όλα του τα ιστία
φλόκο, παπαφίγκο, γάμπια, παρουκέτο
και γυαλισμένα τα ξύλα και τους γάντζους
και στην κουβέρτα στοιχειωμένους ναύκληρους.
Ένας πλωτάρχης κυβερνάει το τσούρμο
στρίβει το σκάφος σοτοβέντο
και μετά ορθοπλωρίζει
χτυπούν καμπάνες, ρίχνουν αγκουρέτο
απ’ το κατάρτι ο λοστρόμος φωνάζει ένα όνομα.

Κοιτώ το πλοίο-φάντασμα και τρέμω
κάποιος πεθαίνει σήμερα στην πόλη
γι’ αυτό φάνηκε πάλι πάνω από τα σύννεφα
φυσάει γραιγολεβάντες
σκίζει τα πανιά του
σπάζει, τσακίζει κεραίες και τουρκέτα
το πλοίο παίρνει κλίση
και ποντίζεται

κι όλοι μαζεύονται στην προκυμαία μουδιασμένοι.
 
Από το ανθολόγιο Ρεσάλτο (2009)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Τα πρώτα λάθη

[Από την ανέκδοτη συλλογή Ρεσάλτο (2008)]

Ήταν κάποτε
σαράντα άγγελοι-οικοδόμοι
που έριχναν τούβλα από τον ουρανό.
Τα ’ριχναν στην τύχη μέρες πολλές
ώσπου σχηματίστηκε μια αγροικία
μ’ έναν κήπο που φθινοπώριαζε
κοντά στο ρολόι της θάλασσας.
Εκεί μέσα κατοικούσε ο πρώτος άνθρωπος
άναβε κάθε νύχτα μια λάμπα λαδιού
και ξεφύλλιζε ένα χοντρό λογιστικό βιβλίο
με αριθμούς που αλλάζαν συνεχώς
προσπαθώντας μάταια να ισοσκελίσει
κέρδη και ζημίες.

Ένα βράδυ εμφανίστηκε μια γυναίκα
με πολύ στρογγυλούς γοφούς
και εύθραυστο χαμόγελο
φύσηξε τη φλόγα στη λάμπα
γέννησε αμέτρητα παιδιά
κι έφερε τη γαλήνη στους αριθμούς.

Τότε φάνηκαν και τα πρώτα λάθη.
 
Από το ανθολόγιο Ρεσάλτο (2009)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Πάνω σ’ ένα παλιό ποίημα

[Από την ανέκδοτη συλλογή Ρεσάλτο (2008)]

Γύρισαν πάλι, γιατρέ,
και ρωτούν για την Άννα
τριάντα τόσα χρόνια πεθαμένη
να την κρύβουμε στα σεντούκια
με τις προκηρύξεις
και τις ραγισμένες τσαγιέρες
να κινδυνεύουμε σε κάθε μετακόμιση
μην καταλάβουν τίποτα οι περίοικοι
μη μας προδώσει η σκόνη στα ρούχα
και το σφύριγμα των τρένων
που αφήσαμε πίσω μας.

Γύρισαν πάλι, γιατρέ,
κι αιμορραγούν σαν πληγές
κάθε φορά που κατεβαίνουμε στον σταθμό
και δεν βλέπουμε αυτούς που αγαπήσαμε
παρά μονάχα ανθρώπους να μοιράζουν φυλλάδια
και βλέμματα που δεν έχουν ούτε κόρη
ούτε ίριδα.

Θ’ αναρωτιέστε φυσικά, αγαπητοί μου,
ποιοι γύρισαν
και ποια ήταν η Άννα
και γιατί κανένας χάρτης ποτέ δεν μας χώρεσε
παρά τις τόσες άσκοπες μετακινήσεις
καμιά αγάπη δεν μας κράτησε
κανένα ποίημα δεν μας έδωσε μια λύση.
 
Από το ανθολόγιο Ρεσάλτο (2009)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Underground

[Από την ανέκδοτη συλλογή Ρεσάλτο (2008)]

Υπάρχει μια πόλη
βαθιά στους υπονόμους
όπου ετοιμάζουν το μέλλον
χειρούργοι με μολυβί φτερά
και χέρια που τρυπούν σαν βελόνες
φορούν λιωμένες χλαίνες
και μάσκες δίχως έκφραση
βγάζουν απ’ το τίποτα ουράνιο
κι απ’ τα απόβλητα πολύτιμα υλικά
που λάμπουνε σαν άστρα.

Δεν είναι κακοί
εκτρέφουν αρουραίους
που τους χρησιμοποιούν για οδηγούς
γιατί είναι τυφλοί
ωστόσο βλέπουν στα όνειρά μας
με προσοχή αφουγκράζονται
τους χτύπους της καρδιάς
ξέρουν τη σκοτεινή πλευρά μας
και την συμβουλεύονται.

Είναι αισιόδοξοι
παρόλο που μας ετοιμάζουν ένα μέλλον ζοφερό
καμιά φορά φορούν τα πρόσωπά μας
και κυκλοφορούν κρυφά στην πόλη.
 
Από το ανθολόγιο Ρεσάλτο (2009)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Ο χορός των ρούχων

[Από την ανέκδοτη συλλογή Ρεσάλτο (2008)]

Χόρευαν σκελετωμένα τα παλιά μου ρούχα
χόρευαν κάτω απ’ το φως του φεγγαριού.

Εκείνο το λινό κοστούμι που φορούσα όταν σε γνώρισα
το βελουδένιο ταγέρ στο πρώτο μας φιλί
ένα φτηνό μπλουτζίν από εκδρομή στη Μηχανιώνα
μ’ ένα παιδί που το κουνούσε το αεράκι
και κάποιους φίλους χρόνια πεθαμένους
ένας σκισμένος ταφτάς από πάρτι του ’70
κι ανάμεσά τους ένα νυφικό με μαύρο πέπλο
κι ένα φουστάνι ραμμένο με αγκάθια
που δεν το έβγαλα ποτέ από τότε
κι ακόμα μια ζακέτα χιονισμένη
που μου τη χάρισες τη μέρα που χωρίσαμε.

Χόρευαν όλη νύχτα τα παλιά μου ρούχα
χόρευαν ξέφρενα τουίστ, φοξ τροτ, ταγκό και σάμπα
ύστερα έσυραν ένα βαρύ ζεϊμπέκικο
ύστερα αρχίσαν να καπνίζουν σα χαλάσματα.
 
Από το ανθολόγιο Ρεσάλτο (2009)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Το μυστικό του νερού

[Από την ανέκδοτη συλλογή Ρεσάλτο (2008)]

Υπάρχει μια λίμνη με πικρό νερό
που αρδεύει τη ζωή μου.

Έρχεται ένα κοράκι διψασμένο
για να πιει, μα δεν μπορεί
έρχεται ένα κορίτσι
μ’ ένα πέπλο από δάκρυα
έρχονται τα άλογα για να ξεδιψάσουν
κι αρρωσταίνουν
έρχονται οι ελπίδες μου άνυδρες και άπραγες
και χάνονται.

Ένας ωραίος άντρας κατοικεί μέσα στη λίμνη
φυλάει σ’ ένα λαγήνι το πόσιμο νερό
αν βρεις το όνομά του
σου δίνει μια γουλιά και σ’ την παίρνει
αν δεν το βρεις
πεθαίνει αναστενάζοντας.

Υπάρχει μια λίμνη με πικρό νερό
που αρδεύει τη ζωή μου
μέσα της χρόνια σε κοιτώ
άλλοτε γίνεσαι άντρας
και με παρασέρνεις γελώντας στον βυθό
κι άλλοτε γυναίκα λυπημένη.
 
Από το ανθολόγιο Ρεσάλτο (2009)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Πρωινή επίσκεψη

[Από την ανέκδοτη συλλογή Ρεσάλτο (2008)]

Στην τέντα μου
ήρθαν και φτιάξανε φωλιά
δυο δεκαοχτούρες
δυο τριανταοχτούρες
δυο εκατόν πενηνταοχτούρες
δυο νεκρές μέρες με μαύρα γιλέκα
ήρθαν και οι στενοχώριες μου
γριές με μαύρες πλερέζες
και καθίσαν στο σαλόνι μου.
Μου έφεραν ένα δηλητηριασμένο μήλο
μου έφεραν ένα ζεστό κασκόλ που σε πνίγει
μου έμπηξαν δυο βελόνες στις κόρες των ματιών
ύστερα έγιναν μικρές σαν τελείες και χάθηκαν
έμειναν μόνο οι μαγνητικές παντόφλες τους στο πάτωμα

και οι δυο δεκαοχτούρες
που μεταμορφώθηκαν σιγά-σιγά
σε δεκαοχτώ γλυκά ψωμάκια.
 
Από το ανθολόγιο Ρεσάλτο (2009)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Υποτίμηση

Ήταν κάποτε ένας φτωχός σαλμαδάριος* στην Κωνσταντινούπολη
που έκλεισε το μαγαζί του ένα βράδυ
μηνί Μαρτίω ινδικτιώνος του 1351 μ.Χ.
ημέρα που έγινε μια διαστροφή του κέρματος
πέσαν απότομα τα χάλκινα κι ανέβηκε ο χρυσός
κι έχασαν την αξία τους οι λιγοστές εισπράξεις του.

Πώς γύρισε άραγε στο σπίτι του
τι είπε στη γυναίκα του
και πώς εξήγησε στα ανύποπτα παιδιά του
τι σημαίνει να μη σε λογαριάζει ο καιρός
να τριγυρίζεις με άδεια χέρια μες στα εμπορεία
– κι ας γράφουν κάποτε οι ιστορικοί του μέλλοντος
περί των νομισματικών υποτιμήσεων
στο ύστερο Βυζάντιο
και άλλα μεγαλόσχημα.

Μάλλον δεν είπε τίποτε ο σαλμαδάριος
μόνο ανέβηκε σ’ ένα ξύλινο σκαμνί
πήρε λίγο κρασί αραιωμένο απ’ το φανάρι
ένα μικρό κρεμμύδι κι ένα πιατάκι γάρο αλμυρό
έριξε μια ματιά στον Βόσπορο
και κάθισε να φάει.

* Σαλμαδάριος: μπακάλης
 
Από τη συλλογή Σκοτεινός χρόνος (2017)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Ο πασβάντης

Πάντα με τρόμαζε
η ιστορία του πασβάντη
εκείνου του μυστήριου νυχτοφύλακα.
Περνούσε μια στις δώδεκα και μια στις τρεις
έξω από τα κλειστά παντζούρια της Κομοτηνής
χτυπώντας ρυθμικά την ξύλινη μαγκούρα του.
Περνάει ο πασβάντης, έλεγε τραγουδιστά
ύστερα φυσούσε ένας ξαφνικός αέρας
και τον έπαιρνε σφυρίζοντας.

Λέγαν πως δεν κοιμότανε ποτέ
πως δεν φορούσε παπούτσια
αλλά σιδερένιες οπλές
κι ένα παλιό αμπέχονο από κάποιον σκοτωμένο.

Καμιά φορά, όταν το φεγγάρι γέμιζε μεταμορφωνόταν
σ’ έναν πελώριο αγριόχοιρο
κι άρπαζε τα κορίτσια.

Εκείνα τα χρόνια στην Κομοτηνή
δεν είχε ηλεκτρικό
παρά μονάχα λάμπες πετρελαίου καπνισμένες
και μνήμες που ήταν ακόμα νωπές, σαν πληγές.
 
Από τη συλλογή Σκοτεινός χρόνος (2017)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Το προπατορικό λάθος

Τα δέντρα είναι πανάρχαια πουλιά
που δεν τ’ αφήσαν να πετάξουν
τις κρίσιμες ώρες της δημιουργίας
κι εκείνα το αποδέχτηκαν.
Γι’ αυτό έρχονται
και κουρνιάζουν στα κλαδιά τους τα πουλιά
που τότε αντισταθήκανε
κερδίζοντας τον ουρανό.

Σύμφωνα με άλλη άποψη:

Τα δέντρα είναι τα σκελετωμένα χέρια των νεκρών
που ξεφυτρώνουν αθόρυβα απ’ το χώμα
και μας προσφέρουν ταπεινά
–με μόνο αντάλλαγμα να μας αγγίξουν φευγαλέα–
τους εύγευστους καρπούς
που κλέβουν
από τους κήπους του Επέκεινα.
 
Από τη συλλογή Σκοτεινός χρόνος (2017)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Στο σκάκι

Στο σκάκι έχανα πάντα
ποτέ κανένα πιόνι μου δεν έγινε βασίλισσα.
Τη δική μου βασίλισσα
τη μάζευα μαχαιρωμένη απ’ τη σκακιέρα
με τις μακριές μαύρες δαντέλες της
να στάζουν αίμα
και τον γερμένο πύργο της να φλέγεται
στο βάθος των ωραίων της ματιών.

Μου έλεγε κάθε φορά πριν ξεψυχήσει
ότι κανένα παιχνίδι δεν κερδίζεται πραγματικά
ότι δεν είναι ζήτημα στρατηγικής αλλά πάθους
πως οι μοναδικές σωστές κινήσεις μας
είναι τα λάθη μας, και άλλα πολλά...

Στην Ινδία το σκάκι το έπαιζαν κάποτε με ζωντανούς
–τους ηττημένους τούς θανάτωναν αλύπητα–
εμείς το παίζουμε κρυφά κάτω απ’ τις λέξεις
εκεί που οι σκάλες δεν σταματούν ποτέ
εκεί που τα πιόνια χτυπούν πισώπλατα
χωρίς κανόνες.
 
Από τη συλλογή Σκοτεινός χρόνος (2017)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Μνήμη

Πέρασαν τόσοι Φεβρουάριοι από τότε
ούτε καν μπορώ να θυμηθώ τη μορφή σου.
Χτες βράδυ ωστόσο πρέπει να ήσουν εσύ
γύριζες στους δενδρώνες της μνήμης
κρατώντας έναν ξεθυμασμένο φακό
ψάχνοντας για ένα κλειδί χαμένο στα χόρτα.

Δεν θα ξανασυναντηθούμε, μου φώναξες
γιατί δεν υπάρχει χρόνος στο σύμπαν
ούτε πριν ή μετά
ούτε αν ούτε εφόσον
παρά μονάχα μια μικρή γέφυρα
που τρέμει στο βάθος του νου λεπτή σαν μεμβράνη
που φοβάμαι να την περάσω
παρά μονάχα ένα χάρτινο καραβάκι
που πλέει εδώ και χρόνια στα δάκρυα.

Πέρασαν τόσοι Φεβρουάριοι από τότε
στους δενδρώνες της μνήμης
αλλάζουν παράξενα οι εποχές
οι καρποί τους γλυκύφεγγοι
μοιάζουν με φεγγάρια
μέσα τους κοιμάται γαλήνια
μια όμορφη γυναίκα
που κατάπιε μια νύχτα τρεις χιλιάδες παυσίλυπα.
 
Από τη συλλογή Σκοτεινός χρόνος (2017)

[wings]

Κατερίνα Καριζώνη, Φθινόπωρο

Σε είδα κλεισμένο σε μια σταγόνα της βροχής
σκάλιζες ένα παλιό σταματημένο ρολόι
μια λάμπα λαδιού έκαιγε στο πλάι σου.
Ο τελευταίος ωρολογοποιός της πόλης
πέθανε, μου φώναξες
άλλωστε το σπίτι δεν υπάρχει πια
κι ο χρόνος δεν έχει την ίδια σημασία που του δίναμε.
Ο Οκτώβρης σε φυλακίζει
μέσα στις σταγόνες της βροχής
όπως σε μπουκαλάκια
από ξεθυμασμένα αρώματα.

Φέτος το φθινόπωρο θα ’ναι σκληρό να προσέχεις
θα φέρει οριζόντιες βροχές
θα φέρει ανθρώπους απ’ τη θάλασσα
κλεισμένους σε μποτίλιες
θα φέρει κίτρινα φύλλα απ’ τον ορίζοντα
καρέκλες με μακριά, απέραντα πόδια.
 
Από τη συλλογή Σκοτεινός χρόνος (2017)