Γ. Ξ. Στογιαννίδης

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Η αφανέρωτη λέξη

«Περιμένω τη λέξη» απάντησε
σα να ’θελε να πει «το λεωφορείο».
Έκλεισε την πόρτα κάθισε κοντά στο τραπέζι
κι έριξε το βλέμμα του άδειο στον απέναντι τοίχο.
Βέβαια
θα μπορούσε ν’ ακούσει λίγη καλή μουσική
ν’ ανοίξει ένα βιβλίο ή
να τηλεφωνήσει κάπου.
«Ξέρω κι εγώ;» είπε αμφιβάλλοντας
κι ύστερα: «μα βιάζεται η Ποίηση;»
κι η αφανέρωτη λέξη ακούστηκε μέσα του
σαρκαστική.
             
Από τη συλλογή αμήχανη έξοδος (1982)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης: Αποδημίες (VII)

[Ενότητα Αποδημίες]

VII

Όλη τη νύχτα αφάνιζα
λέξη προς λέξη
την ευφορία του κορμιού σου

Όλη τη νύχτα
με το θαλασσί φεγγάρι
έβρεχα τα χέρια μου
που έκαιγε η αίσθησή σου

Εγκαταλείπω το φως
για μιαν άλλη ζωή
για μια θύελλα που ξεσηκώνει
ένα σμάρι πουλιά
διάφανα σαν τον άνεμο
δροσερά σαν τα δάχτυλά σου
που ξεκουράζονται στο προσκέφαλό μου
δίχως όνειρα
             
Από τη συλλογή Περιστέρια στο φως (1949)

[wings]

Henri Matisse, Interior at Nice, 1924

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Το παράθυρο

Α, είναι ωραίο αυτό το παράθυρο
έτσι που άνοιξε,
βλέπει τη θάλασσα που αγαπώ
τα πλοία που έρχονται, τα πλοία που θα ’ρθουν
τα πλοία που περιμένουν μέσα στη φαντασία μου.
Δεν το περίμενα, σχεδόν το είχα ξεχάσει
από τότε που χτίσαν τούτο τον τοίχο
τι ελπίδα μπορούσα να έχω...

Σαν το παιδί κάθε τόσο ακουμπώ στο περβάζι του
χαϊδεύω το ξύλο του
κοιτάζω τον ουρανό
τι όμορφος που είναι ο κόσμος; θέλω να πω –
φουντώνει πάλι η καρδιά μου
χτυπά ακανόνιστα,
Θεέ μου είσαι Εσύ, τώρα δε με γελάς
πλημμυρίζεις το αίμα μου

Αγάπη!

Από τη συλλογή Το πρόσωπο της Ευριδίκης (1975)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=5pJEjVVEBLw

Θάνος Μικρούτσικος & Άλκης Αλκαίος, Ρόζα
(τραγούδι: Δημήτρης Μητροπάνος / δίσκος: Στου αιώνα την παράγκα (1996))

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Υστερόγραφο

Τότε, σκέφτηκε να την πει καλοκαίρι.
Γιατί τα καλοκαίρια ανατέλλουν χαρούμενα
κι είναι έμπιστα και δροσερά.

Σε λογαριάζουν δικό τους
και βγάζουν το καπέλο τους
μόλις σε ιδούν.

Εγώ, δεν έχω καπέλο,
έχω όμως μια μικρή πέτρα
στο δάχτυλό μου
που με συγκινεί,
όπως ένα φωτισμένο παράθυρο.

Άκουσε,
αγαπώ τα πράσινα δέντρα
αγαπώ τα νερά σου
αγαπώ την ψυχή σου.
Γι’ αυτό βγαίνω τη νύχτα
να σε συναντήσω.
Κουβαλώ τα χαρακτηριστικά σου
παντού.
Οι άνθρωποι πρέπει να σε καταλαβαίνουν
όταν σηκώνουν το βλέμμα τους
και σ’ ανασαίνουν βαθιά.

Αλλιώς,
είναι πράγματα περιττά
οι ποιήσεις
και τα αισθήματα.

Πηγή: ελληνική ανθολογία της νέας ποιήσεως, εκδ. Άγκυρα (1974)

[spiros]

Οι άνθρωποι πρέπει να σε καταλαβαίνουν
όταν σηκώνουν το βλέμμα τους
και σ’ ανασαίνουν βαθιά.

Αλλιώς,
είναι πράγματα περιττά
οι ποιήσεις
και τα αισθήματα.

Wow, what oft was thought but ne'er so well expressed, as Pope would have it.
Εκφράζει με τρόπο άψογο και ολοκληρωτικό τις σκέψεις μου σε βαθμό που ειλικρινά, να μη χρειάζεται να διαβάσω άλλο ποίημα (καλά, τουλάχιστον για την επόμενη ώρα).

[wings]

Κι εμένα μ' εκφράζει απόλυτα.

Και δεν έχει σημασία πόσα ποιήματα θα διαβάσουμε την επόμενη ώρα. Οι φράσεις αυτές του Γιώργου Στογιαννίδη θα μας ακολουθούν για πολύ καιρό. Να 'σαι σίγουρος. :-)

[spiros]

Κι όταν δεν πεθαίνει ο ένας για τον άλλον είμαστε κιόλας νεκροί.

[wings]

Τα λένε ο Γιώργος Στογιαννίδης κι ο Τάσος Λειβαδίτης, αλλά τους ακούει κανείς;

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=ex-3c5sErAI

Μάνος Χατζιδάκις & Νίκος Γκάτσος, Ο εφιάλτης της Περσεφόνης
(τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη / δίσκος: Τα παράλογα (1976))

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Η επάνοδος της Περσεφόνης

Ανέβηκε∙
ούτε ένας νάρκισσος, κρύο κι υγρασία πολλή μες στην κάμαρη.
Σαν κάτι να ’χε ξεχάσει κι έψαχνε.
Δυνάμωσε τη φωτιά στο τζάκι για να θυμηθεί.
Σκύβοντας ο ένας μαστός της επρόβαλε ατίθασος
φωτίζοντας μια στιγμή το μυαλό του.
Δέκα χρόνια περίμενα τούτη την άνοιξη
και τα τριαντάφυλλα πέφταν σ’ εκείνο το σκοτεινό πηγάδι
και χάνονταν.
Φίδια φαρμακερά στο βυθό του σαλεύαν
όπως τα βρεγμένα μαλλιά της Μαρίας
όταν την ανέβαζα πνιγμένη.

Με τυραννά στον ύπνο μου ακόμη. Όμως εγώ
προτιμώ τις πορτοκαλάδες στο παραλιακό κέντρο
χαίρομαι τούτον τον πρόσκαιρο ήλιο
γιατί μπορώ να βγάζω τους νεκρούς μου περίπατο.
Έχουν φουσκώσει απ’ τη θαλπωρή της λιακάδας
κι ουρλιάζουν σαν τους ναυαγούς
που αντικρίσαν στεριά.

Από τη συλλογή Αφήγηση ξεναγού (1979)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=7QT2AGG2I-k

Διονύσης Σαββόπουλος, Τα παιδιά που χάθηκαν (δίσκος: Το περιβόλι του τρελού (1969))

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Τα παιδιά μας

Κάποτε τα παιδιά μας ξυπνούσαν νωρίς
και τραγουδούσαν τραγούδια του Μάη.
Τώρα τα παιδιά μας μεγάλωσαν
ξυπνούν το πρωί και δεν τραγουδούν.
Τα παιδιά μας είναι σαν τα άλλα παιδιά
που δεν έχουν τίποτα να πουν.

Τα λόγια τους λιγοστά
κι η μοναξιά θηρίο!

Από τη συλλογή Εν μέσω αλαλαζόντων (1991)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=sxwG4TXkBH4

Διονύσης Σαββόπουλος, Ολαρία ολαρά (δίσκος: Βρόμικο ψωμί (1972))

[Eνότητα Ο έκπτωτος άγγελος]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Σε χαμηλό τόνο

Δεν είναι πως δεν μας ακούει κανείς,
εμείς φωνάζουμε και δεν ακουγόμαστε.
Ας χαμηλώσουμε τη φωνή μας
οι λέξεις μας υποφέρουν από οίηση
δεν είναι πια λέξεις
τσόφλια είναι
που ο αέρας τα παίρνει
και τα σκορπίζει
τσόφλια είναι
δε βλέπετε
πώς πάνε κι έρχονται με τον καιρό;

Από τη συλλογή Εν μέσω αλαλαζόντων (1991)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Η εξουσία

Ανατολικά της Εδέμ έβαλε ο Κύριος τους φρουρούς του
να φυλάξουν τον απορφανισμένο Παράδεισο
μετά την έξωσή μας.
Ωστόσο πιστεύαμε στη μεγαλοψυχία Του
λέγαμε πως κάποτε θα μας θυμηθεί,
νοσταλγούσαμε τη χαμένη μας αθανασία.
Τι μας χρειάζονταν το «πού», το «πώς», το «γιατί;»

Τώρα βέβαια μάθαμε πολύ καλά
τι θα πει Εξουσία

Από τη συλλογή Εσωτερική επένδυση (1977)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=xeQUReh7LAE

Γιάννης Ρίτσος & Νίκος Μαμαγκάκης, Το φεγγάρι βάσανο
(τραγούδι: Γιάννης Πουλόπουλος / δίσκος: Έντεκα λαϊκά του Γιάννη Ρίτσου (1972))

Γ. Ξ. Στογιαννίδης: Τροπάρια (IV)

[Ενότητα Τροπάρια]

IV

(Σαν μια γιορτή)

Χωρίς να κοιταχτεί μες στο φεγγάρι
χωρίς να γνωριστεί μέσα στην ώρα
σηκώνοντας στην όχθη τη φωνή της
αφήνει τ’ ανεξάντλητα πουλιά.

Λευκή σαν ψίχα γιασεμιού
πλέει δροσερή μες στην αγάπη.

Απλή ξυπνάει τα φλάουτα
σαν μια γιορτή
χωρίς μι’ αχτίδα να λεκιάζει την καρδιά της
τον ύπνο της ν’ αργεί.

Ανοίγει την πιο διάφανη στιγμή
ρίγος ξανθό του ανήσυχου νερού,
σπουργίτι του πρωινού που ξεσηκώνει
τη λιτανεία των σημάντρων μες στο φως.

Από τη συλλογή Συγκομιδή της μοναξιάς (1952)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης: Περιστέρια στο φως (III)

[Ενότητα Περιστέρια στο φως]

ΙΙΙ

Στη φωτιά των ονείρων
που εκυμάτιζαν
λαμπρές παπαρούνες
σημαίες στην αντιγνωμία του ανέμου
έσπαζες φιλάργυρη
τη μικρή σιωπή
ανοίγοντας έκπληκτα μάτια
στους καθρέφτες της θάλασσας
που τρέμιζαν φλογισμένο σπαθί
άστρο που εγκυμονεί
τον άγγελο της δροσιάς
τη μελωδία του αίματος
ενσφηνωμένη
σ’ ένα κεφάλι
σε δυο κεφάλια
ναυαγισμένα στον εαυτό τους.
             
Από τη συλλογή Περιστέρια στο φως (1949)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης: Περιστέρια στο φως (IV)

[Ενότητα Περιστέρια στο φως]

IV

Απ’ τον ήλιο
που γυμνώθηκε στη γυμνή της σάρκα
τρέμει ο κυανός πυρετός των αισθήσεων

Το απόγευμα
φλουρί
στη μετόπη του Έαρος

Τραγουδεί

Τον δροσερό της ίσκιο
σκαλώνουν στα πεύκα
έφηβοι
             
Από τη συλλογή Περιστέρια στο φως (1949)