Γ. Ξ. Στογιαννίδης

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Μεταμόρφωση

[Ενότητα Γαλαξίες]

Ήθελα να ιδώ το πρόσωπό σου
σαν όπως βλέπει κανείς το φεγγάρι τον Αύγουστο,
ν’ αγγίσω μια φορά ακόμα τα χέρια σου
καθώς μου διαφεύγουν στη συχνή επανάληψη,
τη φωνή σου ν’ ακούσω, όπως την άνοιξη ακούς
την καινούρια βροχή να πέφτει στα φύλλα,
να βγω στο κατόπι σου, να στήσω το αυτί μου στον άνεμο
που θα ’ρχεται δροσερός απ’ τη θάλασσα,
να μεταμορφωθώ σαν μια σταγόνα νερό
που συνουσιάζεται με το φως,
όταν κινήσεις να ’ρθεις
όταν κινήσω για να σε γνωρίσω ξανά!

Από τη συλλογή Εαρινά εγκώμια (1956)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Ο φράχτης

[Ενότητα Γαλαξίες]

Ίσως αυτό να ’ναι πολύ, να μην είναι και τίποτε
που κάθομαι κι αναπολώ
χασομερώ σαν ένα παιδί, κλειδωμένο στην κάμαρα,
ενώ θα μπορούσε να τρέξει να βγει
να πηδήξει ένα φράχτη — πάντα πίσω από ένα φράχτη
υπάρχει ένας κάμπος και πιο πέρα ένας ήλιος
κι ένα άλλο παιδί που σε προκαλούν τα παιχνίδια του
ή ένας άλλος φράχτης κι ύστερα άλλος
που θα ’θελες να προσπεράσεις, σαν ένα πουλάρι τρελό,
σαν ένα δελφίνι, πλάι σ’ ένα πλοίο που φεύγει
να ξεκόψει περήφανο μπρος απ’ την ανύποπτη πλώρη του.

Τώρα τι κέρδισες, βράδιασε κιόλας
κι όλα εκείνα που σκέπτοσαν, που σ’ απασχολούσαν
δεν μπορείς να τα ιδείς,
σα να ’πεσες ξαφνικά κι οι αισθήσεις σου σ’ άφησαν,
δεν μπορείς να φωνάξεις, έτσι ανάπηρος που έμεινες
χωρίς συντροφιά, χωρίς μνήμη σχεδόν
σαν σ’ ένα πηγάδι στεγνό.

Από τη συλλογή Εαρινά εγκώμια (1956)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Κάποτε

[Ενότητα Γαλαξίες]

Κάποτε,
ανάμεσα στη δική μου και τη δική σου σιωπή
έρχεται να τρυπώσει ένας κίνδυνος.

Φοβάμαι τότε πολύ, φοβάμαι για σένα.
Όταν έφυγα δεν είχαμε πει καλημέρα
δεν είχαμε αλλάξει την πρώτη μας λέξη.
Είναι πολύ σκοτεινά σαν δεν ακούς το χτυποκάρδι του άλλου.

Κι όμως, σ’ αναπολώ, πρόσωπο μακρινό.
Σε φορώ, σαν ένα βλέμμα ζεστό.
Αγαπώ τα δικά σου τα πράγματα, τραγουδώ με τη δική σου φωνή
στέκομαι να εγκαρδιωθώ τη θάλασσα που κοιτάς.

Σε φορώ κρεμασμένο φυλαχτό της ελπίδας.

Από δω μπορώ να ονειρεύομαι.
Είναι ένας τόπος πολύ μακρινός, που δεν μπορείς να υποπτευθείς.

Φυσά∙ φοβάμαι πως έχουν πεθάνει πολλά πράγματα έξω.
Τα δάχτυλά μου κρυώνουν καθώς τ’ απομονώνω από κοντά σου.

Οι άνθρωποι έχουν αλλάξει τα παλιά τους φερσίματα,
βρήκαν καινούριους αριθμούς,
κινούνται στην ευρυχωρία της άρνησής των.

Κάθε τόσο ακουμπώ στο περβάζι σου,
είναι ακόμα ζεστά στην καρδιά σου.
Μπορώ να ξαναβρώ στον καθρέφτη το πρόσωπό μου
το πρόσωπό σου,
σαν μια μουσική που ξανάρχεται πάντα.

Από τη συλλογή Εαρινά εγκώμια (1956)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Η αγάπη

[Ενότητα Γαλαξίες]

Η αγάπη είναι ένα κρύσταλλο
πρέπει να το καθαρίζεις συχνά
να το προφυλάγεις,
όπως προφυλάγεις τα μάτια σου.

Να θυμάσαι
πού ακουμπάς το κάθε της πράγμα,
καθώς το πρωί που σηκώνεσαι
και γνωρίζεις τη βούρτσα σου
τα ρούχα σου για να ντυθείς.

Μπορεί να ’ρθει
να σταθεί αναμέσω ημών
καθώς ο νυμφίος εν μέση νυκτός
και να μην τη γνωρίσουμε.

Θα ’πρεπε να μιλούμε,
μπορεί να μας πάρει κι ο ύπνος,
να δίνουμε ο ένας στον άλλο τα χέρια
όπως το δεύτε λάβετε φως, γρηγορώντας.

Όταν ανοίγεις την πόρτα
μπορεί να γλιστρήσει
σαν την ψυχή σου, πριν απ’ το σώμα,
όταν ανοίγεις την πόρτα
μπορεί να σου χαμογελάσει.

Είναι σαν ένα βλέμμα
στραμμένο σε σένα.

Από τη συλλογή Εαρινά εγκώμια (1956)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Άνεση

[Ενότητα Γαλαξίες]

Τώρα που κινδυνεύω να σ’ έχω ή να μη σ’ έχω
που έχουν περάσει η λησμονιά κι η ελπίδα
σαν μια καταιγίδα από πάνω μου,
ξανατρέχω για μια τελευταία φορά τον ίδιο τον δρόμο.
Μπορεί να ξανασυναντήσω μέσα σ’ όλες τις νύχτες τον ίσκιο σου,
μπορεί να με συνεπάρεις, ξανά, όπως ο καθαρός αυτός ουρανός,
τούτο το απόγευμα που αναπαύεται μέσα μου.

Πρώτη φορά δοκιμάζω τόση άνεση,
ο άνεμος έρχεται σαν ένα μικρό θαύμα
και κουβεντιάζει μαζί μου.
Ακούω το φως που περπατά πάνω στα φύλλα.

Σα να μη σ’ έχω χάσει ποτέ,
να μην είχες περάσει απ’ τον ύπνο μου.

Από τη συλλογή Εαρινά εγκώμια (1956)

[spiros]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Η αγάπη

Η αγάπη είναι ένα κρύσταλλο
πρέπει να το καθαρίζεις συχνά
να το προφυλάγεις,
όπως προφυλάγεις τα μάτια σου.

Το επόμενο πρωί, όταν εγώ σηκώθηκα, αυτός εκεί στο χώμα.
Την πρώτη μετά του θανάτου μέρα, η νέα απουσία,
Έχει πάντα την ίδια γεύση.
Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί

Ο ένας με τον άλλο, θα πρέπει να είμαστε καλοί
Όσο υπάρχει ακόμη καιρός.
https://www.translatum.gr/poetry/larkin.htm

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Υποψίες

[Ενότητα Μεταμορφώσεις]

Από μια πτώση ανεβαίνεις πιο εύκολα,
αναδύεσαι καθαρός, συμπληρώνοντας την έκσταση,
δένεις τη λάμψη με μια λάμψη ζεστή.
(Φοβάμαι, δεν ξέρω αν σφάλλω
αν έσφαλα κορεσμένος απ’ τη συγκατάθεσή μου.)

Καθώς μ’ ακολουθούν οι γαλαξίες και τα όνειρα
δεν ξέρω αν θα μ’ αναγνωρίσουν.
Με τυραννούν οι υποψίες, τα πράγματα που αγαπώ.
Όταν ο ήλιος ξημέρωνε, κυλιόμουν
σαν ένα παιδί μέσα στα χώματα,
κι ύστερα περίμενα, βιαζόμουν να φορέσω τα ρούχα μου
καθαρά.

Αγαπούσα το φως, αγαπούσα τη φλόγα που έτρεμε
σα μια βαθιά γαλάζια μέρα.

Θα ’θελα πολύ ν’ ανάψω μια λάμπα, να τριγυρίσω τις κόχες
εδώ που μεγάλωσα και γνώρισα τους δικούς μου
έμαθα να ψηλαφώ, να ξεχωρίζω τα πράγματα,
ν’ ανοίξω παράθυρα, να ξεκλειδώσω κασέλες
να ξαναβρώ τη στυφή γεύση της θάλασσας.

Όμως το πνεύμα μου δεν έχει καμιά κατοικία.

Τι να το κάνω το φως;

Εδώ, που θα πεθάνω μια μέρα
δε θα ’θελα να ονειρευτώ τους ίδιους ανθρώπους
τα σπίτια που πάλιωσαν και μου πληγώνουν τα μάτια.
Τα μυστικά τους δεν είναι πια μυστικά
και φλυαρούν
στα ξετραχηλισμένα παράθυρα.

Σκόνη πολλή μας κλείνει τα μάτια.

Από τη συλλογή Εαρινά εγκώμια (1956)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης: Βρέχει, βρέχει πολύ

[Ενότητα Μεταμορφώσεις]

Μπορείς να πεθάνεις
σαν ένα άχρηστο πράγμα
σ’ ένα συρτάρι κλεισμένο,
χαμένο,
καθώς δεν το συγκρατούν
δεν το συγχωρούν οι καιροί.

... Ωραία θάλασσα
που σε θυμάμαι!

Τραγουδούσες και τότε
επαναλαμβάνοντας
τίποτε δεν πεθαίνει τίποτε δεν πεθαίνει,
τα φύλλα ξαναγυρίζουν στα δέντρα
οι βροχές ξαναπέφτουν στις λίμνες.

Δεν μας έλειπε τίποτε,
ανοίγαμε φρέατα, χτίζαμε στέρνες,
κάθε μέρα κι ένας αγγελιαφόρος
κατέφθανε χαρούμενος,
κάθε μέρα φυτεύαμε
κι έναν σταυρό περισσότερο.

Στα σκοτεινά κοιτάζεις καλύτερα
ψηλαφείς με τα δάχτυλα
ανιχνεύεις ανύποπτος,
βάζεις το αυτί σου, ακουμπάς,
ακούς,
«είμαι εδώ, είμαι εδώ» σα να λες,
ξεγυμνώνεις τη γύμνια σου.
(Τα ενδύματά σου διαμοίρασε η αγάπη
τα πετεινά λεηλατήσαν τον κήπο σου.)

Ο αέρας φυσούσε από την άλλη μεριά.

Το πρωί αναγνωρίζαμε τα σημάδια,
κάναμε την προσευχή μας
πηγαίναμε στις δουλειές μας.

Ωστόσο τα ρούχα μας πάλιωσαν
τα φορέσαμε, τα ξαναφορέσαμε χίλιες φορές
δεν τα χωριστήκαμε.
Σιγά σιγά βαθαίνει κι η νύχτα
πέφτουμε περιδεείς
δεν ξέρουμε τίποτε
δεν ξέρουμε αν θα φωνάξουν ξανά τ’ όνομά μας.

Θα ’ταν μάταιο τώρα
να ψάξεις για κλωνάρια και δάκρυα.
Βρέχει, βρέχει πολύ, δε θυμάσαι.

Σα να μην ήρθες εδώ, να μη γνώρισες τίποτε.

Από τη συλλογή Εαρινά εγκώμια (1956)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Το σώμα μου

Υπάρχω και σήμερα,
αναπνέω μ’ όλα τα φύλλα του σώματός μου,
το σώμα μου ανοιγμένο παράθυρο αισθάνεται,
χαίρεται την έκφρασή το.
Το σώμα μου κήπος που τον περιρρέουν νερά.

Ωραίο το σώμα μου ζωντανό.
Πώς μπορώ να το φαντασθώ φάντασμα παγερό,
θήκη νεκρή πεθαμένων πουλιών,
όταν οι γαλαξίες θα σημαίνουν την άνοιξη
κι ο ουρανός μέσα σε τόσους νεκρούς
αδιάφορος θα ’ναι;

Από τη συλλογή Το ξύλινο πουλί (1960)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης: Παιάνων 37

Στη Σούλα και τον Νικήτα

Γύρευε την Παιάνων, σχεδόν ξημερώθηκε στ’ όνειρο
χωρίς να την βρει∙ κι όμως υπήρχε.
Στα γράμματά του, θυμάται, σημείωνε: Παιάνων 37.
Έμπαινε στον ύπνο του σκόνη και φως
μπέρδευε τα ορόσημα, τα ονόματα
πάνω στις πινακίδες φθαρμένα, σα να ’χε βρέξει
ή να ’κατσε ο χρόνος αδιάφορος, έφθειρε τη βαφή,
τα ψηφία ένα ένα εξαντλήθηκαν
δεν υπάρχει κανείς να τον πληροφορήσει
γυρίζει, στριφογυρίζει επιτόπου
κι εκείνη γλιστρά, ξεφεύγει
σαν ένα ψάρι που έχει επισημάνει
επάνω απ’ την επιφάνεια του νερού, ωραίο
με τις ραβδώσεις του σώματος χρωματιστές.
Η διάθλαση τον γελά, τον διώχνει∙ αυτός επιμένει,
το δάχτυλο στη σκανδάλη. Η ανταύγεια σκληρή τον πληγώνει.
Θέλει να συγκεντρωθεί∙ τούτη την ευκαιρία την έχασε, σκέπτεται.
Τώρα πρέπει να ξαναρχίσει τα γράμματα: Παιάνων 37
να τη φαντάζεται πάλι, εκεί κάπου μακριά
από πέτρα και χώμα
από οδύνη και νόστο
αθεράπευτο...

Από τη συλλογή Το ξύλινο πουλί (1960)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Εντελώς απροσδόκητα

Εντελώς απροσδόκητα
σα να ’πιασε κάπου φωτιά τριζοβολά η ψυχή μου.
Συγκεντρώνω λιθάρια κόκαλα χωνευμένα,
αμπαρώνω την πόρτα μου.
Πνιγμένος στη σκόνη προσπαθώ ν’ ανιχνεύσω.
Ακούω φωνές...
Απ’ έξω χέρια ή μάτια που έπαψαν να ζουν
δοκιμάζουν τη χαμένη τους δύναμη.
Όμως πώς μπορεί να συναρμολογήσει κανείς
τα διάσπαρτα μέλη του;

Ένα πουλί μες στο δάσος αναγγέλλει τον ήλιο.
Μια φωνή αναδύθηκε. Ξαναβρίσκω τα χρώματα,
ίσως γιατί δίψασα, χρώματα παλιά που με τυραννούν
ανοίγουν λάκκους βαθιούς, πληγές που δεν έκλεισαν
χρώματα που αγαπώ.
«Είμαι εγώ» σα να θέλει να πει...
Ναι είσαι εσύ, φέρνεις τη σκόνη μου, τα χαμένα μου μέλη
χορταίνεις την πείνα μου.

Κρύωσα, τόσα χρόνια, χωρίς τη φωνή σου.

Από τη συλλογή Το ξύλινο πουλί (1960)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Αφύπνιση

Όλο το καλοκαίρι περίμενα.
Έλεγα θά ’ρθει, έλεγα δεν ξεκίνησε ακόμα.
Διψούσα πολύ∙ περίμενα τ’ αποδημητικά.

Εκεί προς το τέλος, σήκωσα τη φωνή μου.
Κινούσα τα χέρια, τ’ άδεια μου χέρια.
Αν είχα μια λέξη, σκεπτόμουν, θα τη μοιραζόμουν
με τα πεινασμένα πουλιά.
Ήρθε η ανάμνηση, μαζεύτηκαν τ’ άστρα,
οι νύχτες αχνίζαν γλυκές.
Τότε ξέχασα τις φωνές στα φυλλώματα.
Παράξενο, δεν αιστάνθηκα λύπη.
Σα να ’χε περάσει δροσερός γαλαξία
κι άστραψε μέσ’ απ’ το βλέμμα μου.

Ξύπνησα.
Έξω η μέρα ανέβαινε φωτεινή
κολλώντας στους τοίχους αφίσες πολύχρωμες.

Από τη συλλογή Το ξύλινο πουλί (1960)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Άρνηση

Εσύ, που δεν είσαι πια δέντρο,
δεν είσαι, ποιος ξέρει, ούτε αχτίδα, δεν σκέπτεσαι,
μπορεί να ’χεις περάσει σ’ έναν άλλο ουρανό
σε μια ελπίδα που εμείς δεν ελπίζουμε.

Γιατί με τόσο φως που γνωρίσαμε
κάνοντας να χορεύουν τα λίγα μας βήματα,
να μη σου κακοφανεί, μπορεί να ξεχάσουμε
από πού ήρθαμε κι αν μπορεί να φύγουμε ξαφνικά.

Από τη συλλογή Το ξύλινο πουλί (1960)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Εικόνα

Έμορφη εικόνα, αναλλοίωτη
νανουρισμένη απ’ τον άνεμο και τη φωτιά
ξεπερνώντας το χώμα σ’ αγγίζω
κάτι σα φως, κάτι σα μνήμη,
ακτινοβολείς σ’ ένα χώρον ελεύθερο.

Από τη συλλογή Το ξύλινο πουλί (1960)

[wings]

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Η κόμη της Βερενίκης

Τι θέλουμε κι ενοχλούμε τους ένοικους
τούτη την ώρα με την παλιά μουσική;
Μπορεί να κοιμούνται ή ν’ απολαμβάνουν τη λίγη δροσιά
πίνοντας τον απογευματινό τους καφέ.
Άνθρωποι καλοί, πρακτικοί, λατρεύουνε τις κερδισμένες συνήθειες
τα καλά φαγητά, τις γυναίκες.
Ωστόσο δεν το καταλαβαίνουμε,
ψάχνουμε σε υπόγεια, φροντίζουμε την παλιά μας ντουλάπα
ξεσηκώνουμε τους νεκρούς.

Είναι καιρός που η Βερενίκη έκοψε τα μαλλιά της
άλλαξε όνομα, χορεύει σ’ ένα κέντρο νυχτερινό.
Μετά το νούμερό της επισκέπτεται τους πελάτες
πίνει ουίσκι ή βερμούτ, χαμογελά ψεύτικα.

Η παλιά μουσική δε χρειάζεται πια...

Από τη συλλογή Το ξύλινο πουλί (1960)