Θα τα ξέχασα → [θatakséχasa] ή [θadakséχasa] ;

[valeon]

Ο φίλτατος Θεόφιλος (Escut) έθεσε στο Facebook ένα ερώτημα, το οποίο θέτουμε εδώ σε δημοσκόπηση: Πώς εκφέρετε προφορικά, εσείς, τη φράση «Θα τα ξέχασα»: [θatakséχasa] ή [θadakséχasa] ;

[spiros]

Και τα δύο παίζουν.

[valeon]

Κατά σύμπτωση, απόψε μας έστειλε η αγαπητή Κατερίνα - για να ...γελάσουμε - ένα ποίημα του Μπάμπη Γριβάκη, που ...έχει σχέση με την δημοσκόπηση :-)

Του λείπανε τα κέρατα

Ξεγλωσσισμένος ο Μαθιός στο ιατρείο μπαίνει,                           
κι από το στόμα ντου η φωνή με δυσκολία βγαίνει.

 - Γιατρέ η γυναίκα μ' απατά εδώ και ένα χρόνο
και έβγαλα στο κούτελο ένα σπυράκι μόνο.

 - Μαθιό καταλαβαίνω σε μα πε μου είντα να κάνω,
το πρόβλημά σου πώς μπορώ εγώ να σου το γιάνω.

 - Γιάντα δε βγάνω κέρατα γιατρέ μου δεν κατέχω
έλλειψη σε ασβέστιο ξάνοιξε μήπως έχω...
 
                        Μπάμπης Γριβάκης

Η εμφάνιση εκείνου του  <ντ> [d] στη φράση: "από το στόμα του" > "από το στόμα ντου" → [apotostómadou] ίσως είναι της ίδιας φύσης με την ηχηροποίηση του [t] της δημοσκόπησης και την μετατροπή του σε [d]...

[escut]

Εγώ πάντως το "ντού" του  Μαθιού το εκφέρω "του". Ο φίλτατος Κώστας προσπαθεί να επηρεάσει το σεβαστό σώμα  των ψηφοφόρων σατιρίζοντας το "d" (χαχαχα!). Σπύρο αγαπητέ, τηρείς αδέκαστη στάση και οφείλω να το πώ.  Παιδιά, κακά τα ψέμματα. Η γλώσσα μας πάει στο [d]  παρά στο [t], εν προκειμένω βέβαια, άν την αφήσουμε ελεύθερη. Ίσως γιατί  εδώ το "θα" "κρύβει" κάποιο αδιόρατο "ν" που συνεπάγεται ως εκ τούτου ηχηροποίηση του [t] σε [d]. Καλούνται οι γλωσσολόγοι να παρέμβουν.

[Vasilis]

Θεόφιλε, είσαι σίγουρος ότι σε τέτοιες περιπτώσεις το «κρυφό ν» ευθύνεται για την ηχηροποίηση ή μήπως το γεγονός ότι το [t] βρίσκεται μεταξύ φωνηέντων (διαφορετικών λέξεων) είναι η αιτία, διότι είναι ευκολότερο να έχουμε τρία ηχηρά στην σειρά (αφομοίωση δηλαδή).

[escut]

Βασίλη, ποιά ηχηρά εννοείς ("τρία στη σειρά" λές). Το  θ  είναι  άηχο οδοντικό τριβικό (voiceless   dental   fricative) και το k  (του "ξ" , έ;) είναι  άηχο υπερωικό ανακοπτικό (voicless velar  plosive). Το [t] είναι το, κατ εμέ,  ηχηροποιούμενο σε [d]...   (το "t" καί αυτό άηχο ...)

[Vasilis]

Εννοώ το [a] πριν και μετά το [t].

[escut]

Φωνήεντα, λοιπόν, εννοείς.... Συμφωνούμε δηλαδή ως προς την ηχηροποίηση και διαφωνούμε ως προς την αιτία; Κάτι είν ' κι αυτό! Κανονικά θάπρεπε να κάνουμε την σύγκριση με μιά λέξη (υπάρχει άραγε;) που να περιέχει το "....θατα..." για να δούμε εκεί πώς εκφέρεται  το "τ". Εκεί προφανώς εκφέρεται [t], άηχο, άρα στο "θα τα ξέχασα" κάτι ...συμβαίνει. Και δέν νομίζω οτι έχει σημασία το οτι τα "α" ανήκουν σε διαφορετικές λέξεις.

[Vasilis]

Ναι, είναι και αυτά ηχηρά και επηρεάζουν τους διπλανούς τους φθόγγους. Και γω [θadakséχasa] λέω :-)

[escut]

Όθεν, παρακαλώ ψηφίστε !

[Vasilis]

Εγώ έχω ήδη ψηφίσει :-)

[valeon]

Εγώ πάντως το "ντού" του  Μαθιού το εκφέρω "του". Ο φίλτατος Κώστας προσπαθεί να επηρεάσει το σεβαστό σώμα  των ψηφοφόρων σατιρίζοντας το "d" (χαχαχα!). Σπύρο αγαπητέ, τηρείς αδέκαστη στάση και οφείλω να το πώ.  Παιδιά, κακά τα ψέμματα. Η γλώσσα μας πάει στο [d]  παρά στο [t], εν προκειμένω βέβαια, άν την αφήσουμε ελεύθερη. Ίσως γιατί  εδώ το "θα" "κρύβει" κάποιο αδιόρατο "ν" που συνεπάγεται ως εκ τούτου ηχηροποίηση του [t] σε [d]. Καλούνται οι γλωσσολόγοι να παρέμβουν.

Θεόφιλε, δεν προσπαθώ να επηρεάσω κανέναν! Το ανέφερα ως γεγονός (ήδη κάποιος συμπατριώτης μας, κρητικός, έχει, στην συγκεκριμένη περίπτωση, ηχηροποιήσει το [t] του άρθρου <του> με τρόπο - ίσως - ανάλογο του θέματος της δημοσκόπησης).
Η δημοσκόπηση αυτή δεν έχει σκοπό να δικαιώσει κάποιον (να "νικήσει" κάποιος), αλλά να διερευνηθεί η παρατήρησή σου και ενδεχομένως να εξηγηθεί ως φωνολογικό φαινόμενο και από γλωσσολόγους του Translatum. Το "ποιηματάκι" δεν διακωμωδεί, ασφαλώς, το [t] ή το [d] αλλά τον "Μαθιό" και τα "κέρατά του τα τράγια"!  :-))

[wings]

Κι εγώ ψήφισα ήδη, αλλά ήμουν πάντα επηρεασμένη από το κακό όνομα που έχετε βγάλει στους Μακεδόνες για την εκφορά των συμφώνων και προσπαθούσα από παιδί να μην ακούγονται πολλά d όταν μιλάω. Οπότε επέλεξα ασυζητητί την πρώτη εκδοχή και την είπα κι 100 φορές σαν να μου έριξε τιμωρία ο Θεόφιλος, Κώστα. :-)

Δύσκολα παιδικά χρόνια. Και πού να πιάσουμε και το «λ» μας! Άλλη ταραχή εκείνη. :-)

[mavrodon]

Με τη συνεχή ανάμιξη των τοπολαλιών δε νομίζω ότι υπάρχουν πλέον σεσημασμένες διαφορές ανάμεσα στη γλώσσα των μπαγιάτηδων και των χαμουτζήδων.

[escut]

Θεόφιλε, δεν προσπαθώ να επηρεάσω κανέναν! Το ανέφερα ως γεγονός (ήδη κάποιος συμπατριώτης μας, κρητικός, έχει, στην συγκεκριμένη περίπτωση, ηχηροποιήσει το [t] του άρθρου <του> με τρόπο - ίσως - ανάλογο του θέματος της δημοσκόπησης).
Η δημοσκόπηση αυτή δεν έχει σκοπό να δικαιώσει κάποιον (να "νικήσει" κάποιος), αλλά να διερευνηθεί η παρατήρησή σου και ενδεχομένως να εξηγηθεί ως φωνολογικό φαινόμενο και από γλωσσολόγους του Translatum. Το "ποιηματάκι" δεν διακωμωδεί, ασφαλώς, το [t] ή το [d] αλλά τον "Μαθιό" και τα "κέρατά του τα τράγια"!  :-))

Κώστα, το οτι μετά την παρατήρησή μου περί "επηρεασμού" ακολουθούσε ένα "χαχαχα" σε παρένθεση πιστεύω οτι σαφώς σήμαινε οτι αστειευόμουνα... Βίκυ , τι λές περι κακού ονόματος που έχουμε  βγάλει στους Μακεδόνες για την εκφορά των συμφώνων; Εγώ δεν ξέρω από αυτά που λές. Να ακούγονται, να ακούγονται τα  “d” , κρίμα που ψήφισες  “t”….