Сергей Есенин
Русь советская
А. Сахарову
Тот ураган прошёл. Нас мало уцелело.
На перекличке дружбы многих нет.
Я вновь вернулся в край осиротелый,
В котором не был восемь лет.
Кого позвать мне? С кем мне поделиться
Той грустной радостью, что я остался жив?
Здесь даже мельница — бревенчатая птица
С крылом единственным — стоит, глаза смежив.
Я никому здесь не знаком,
А те, что помнили, давно забыли.
И там, где был когда-то отчий дом,
Теперь лежит зола да слой дорожной пыли.
А жизнь кипит.
Вокруг меня снуют
И старые, и молодые лица.
Но некому мне шляпой поклониться,
Ни в чьих глазах не нахожу приют.
И в голове моей проходят роем думы:
Что родина?
Ужели это сны?
Ведь я почти для всех здесь пилигрим угрюмый
Бог весть с какой далёкой стороны.
И это я!
Я, гражданин села,
Которое лишь тем и будет знаменито,
Что здесь когда-то баба родила
Российского скандального пиита.
Но голос мысли сердцу говорит:
«Опомнись! Чем же ты обижен?
Ведь это только новый свет горит
Другого поколения у хижин.
Уже ты стал немного отцветать,
Другие юноши поют другие песни.
Они, пожалуй, будут интересней —
Уж не село, а вся земля им мать».
Ах, родина! Какой я стал смешной.
На щёки впалые летит сухой румянец.
Язык сограждан стал мне как чужой,
В своей стране я словно иностранец.
Вот вижу я:
Воскресные сельчане
У волости, как в церковь, собрались.
Корявыми, немытыми речами
Они свою обсуживают «жись».
Уж вечер. Жидкой позолотой
Закат обрызгал серые поля.
И ноги босые, как тёлки под ворота,
Уткнули по канавам тополя.
Хромой красноармеец с ликом сонным,
В воспоминаниях морщиня лоб,
Рассказывает важно о Будённом,
О том, как красные отбили Перекоп.
«Уж мы его — и этак и раз-этак, —
Буржуя энтого… которого… в Крыму…»
И клёны морщатся ушами длинных веток,
И бабы охают в немую полутьму.
С горы идёт крестьянский комсомол,
И под гармонику, наяривая рьяно,
Поют агитки Бедного Демьяна,
Весёлым криком оглашая дол.
Вот так страна!
Какого ж я рожна
Орал в стихах, что я с народом дружен?
Моя поэзия здесь больше не нужна,
Да и, пожалуй, сам я тоже здесь не нужен.
Ну что ж!
Прости, родной приют.
Чем сослужил тебе — и тем уж я доволен.
Пускай меня сегодня не поют —
Я пел тогда, когда был край мой болен.
Приемлю всё.
Как есть всё принимаю.
Готов идти по выбитым следам.
Отдам всю душу октябрю и маю,
Но только лиры милой не отдам.
Я не отдам её в чужие руки,
Ни матери, ни другу, ни жене.
Лишь только мне она свои вверяла звуки
И песни нежные лишь только пела мне.
Цветите, юные! И здоровейте телом!
У вас иная жизнь, у вас другой напев.
А я пойду один к неведомым пределам,
Душой бунтующей навеки присмирев.
Но и тогда,
Когда во всей планете
Пройдёт вражда племён,
Исчезнет ложь и грусть, —
Я буду воспевать
Всем существом в поэте
Шестую часть земли
С названьем кратким «Русь».
|
Σεργκέι Γεσένιν
Σοβιετική Ρωσία
Στον Α. Ζαχάροφ
Κόπασε ο τυφώνας. Λίγοι απομείναμε ζωντανοί.
Πολλοί οι απόντες από το προσκλητήριο των φίλων.
Γύρισα πάλι πίσω στη ρημαγμένη γης,
απ' όπου έλειψα για οχτώ χρόνια.
Σε ποιόν να στραφώ; Με ποιον να μοιραστώ
τη χαρμολύπη που είμαι σώος και αβλαβής;
Ένας μαγκούφης ανεμόμυλος στέκει ορθός,
σαν ξύλινο, μονόφτερο πουλί με μάτια κλειστά.
Άγνωστος είμαι για όλους εδώ,
κι' όσοι με θυμούνταν, έχουν καιρό ξεχαστεί.
Και κει που ήταν κάποτε το πατρικό μου σπίτι,
απλώνονται στάχτες κάτω από τη σκόνη του δρόμου.
Μα η Ζωή βράζει.
Η Ζωή προχωράει γοργά.
Νέα και γερασμένα πρόσωπα με προσπερνούν βιαστικά,
αλλά κανείς δε μου γνέφει, κανέναν δεν χαιρετώ,
σε κανένα βλέμμα δεν μπορώ να βρω καταφύγιο.
Και στο κεφάλι μου μπαινοβγαίνουν σκέψεις βουίζοντας:
Τι σημαίνει πατρίδα;
Μην είναι τάχα μόνο όνειρα;
Τι όλοι εδώ σχεδόν, θαρρούν προσκυνητής πως είμαι,
ένας αγύρτης θλιβερός, ποιος ξέρει σε τι μακρύ ταξίδι.
Και να' μαι λοιπόν!
Κάτοικος ενός τόπου,
που το μόνο ενδιαφέρον του θα' ναι,
πως μια απλή χωριάτισσα γέννησε μια μέρα εκεί
έναν θερμόαιμο, ταραξία, Ρώσο ποιητή.
Μα πάλι του νου η φωνή μιλά στη καρδιά:
«έλα, σύνελθε! γιατί ενοχλείσαι;
Είναι το νιόφερτο φως που φέγγει
στα καλύβια μιας άλλης γενιάς.
Αλίμονο, οι ανθοί σου μαραίνονται, πέφτουν,
τώρα άλλα τραγούδια τραγουδούν νέα στόματα.
Μοιάζει να είναι η φωνή τους πιο ελκυστική —
δεν είναι το χωριό η μάνα τους, μα ο κόσμος όλος».
Αχ, πατρίδα, πόσο γελοίος μπορώ να γίνω!
Τα κούφια μου μάγουλα γεμίζουν μ’ ένα ξερό πορφυρό.
Η γλώσσα των ντόπιων μού ακούγεται ξένη,
είμαι σαν ξένος στον ίδιο μου τον τόπο.
Και να, βλέπω τους χωρικούς τη Κυριακή,
κοπάδι μπρος στη συνέλευση όπως στην εκκλησιά,
να ανταλλάσσουν τις καθημερινές τους έγνοιες
με τα γνώριμα, μεγαλόφωνα, πρόστυχα λόγια.
Πέφτει το σούρουπο. Ο ήλιος έχει ραντίσει
υγρή χρυσόσκονη τα ασημένια λιβάδια.
Και οι λεύκες κρύβουν τα γυμνά τους πόδια στ' αυλάκια,
όπως κρύβουν οι φράκτες τα πόδια των μοσχαριών.
Ένας χωλός, νυσταλέος, απόμαχος του κόκκινου στρατού,
αναπολώντας, με συνοφρυωμένο μέτωπο,
διηγείται φουσκωμένες ιστορίες για τον Μπουντιόνι*,
και την ανακατάληψη του Περεκόπ* από τους κόκκινους.
« Ε, τότε εμείς, τους στριμώξαμε κι έτσι κι αλλιώς,
οι μπουρζουάδες... εκείνος εκεί... κάτω στη Κριμαία...»
Κι οι σφενταμιές σμίγουν τ’ αυτιά των κλωναριών τους,
κι οι γυναίκες στενάζουν με φόβο στο βουβό λυκόφως.
Οι ντόπιοι Κομσομόλοι ροβολάνε στη δημοσιά,
και, κάτω από τον στριγκό ήχο της φυσαρμόνικας
που πλημμυρίζει την κοιλάδα με εύθυμη μουσική,
διαλαλούν του Ντέμιαν Μπέντυ* τα φτηνά στιχάκια.
Ω, τι χώρα! Γιατί στη κατάρα βροντοφώναζα
στους στίχους μου πως ήμουν ένα με το λαό;
Σήμερα η ποίηση μου δεν έχει πια πέραση,
κι όπως φαίνεται ούτε κι εγώ χρειάζομαι πια εδώ.
Πάει καλά!
Συμπάθα με μητρική γη.
Μου φτάνουν όσα σου πρόσφερα.
Κι' ας μην τραγουδιούνται οι στίχοι μου τώρα,
εγώ τους τραγούδησα
στο προσκεφάλι της άρρωστης χώρας μου.
Τα αποδέχομαι όλα,
Παίρνω το κάθε τι όπως είναι.
Έτοιμος είμαι να τραβήξω τον στρωμένο δρόμο,
ενέχυρο θα βάλλω τη ψυχή μου
για το Μάη και τον Οκτώβρη*,
μόνο τη λατρευτή μου λύρα ποτέ δε θα χαρίσω.
Δε θα τη δώσω σ' αλλουνού τα χέρια κανενός,
μήτε στης μάνας, στης γυναίκας ή στου φίλου.
Τι μοναχά σε μένα εμπιστεύτηκε τις μελωδίες της,
σε μένα κι' όχι σ’ άλλονε κελάηδησε τα τρυφερά της λόγια.
Νέοι, καλή σας προκοπή, χτίστε κορμιά γερά!
Σας προσμένει καινούργια ζωή, καινούργια τραγούδια.
Κι' όσο για μένα... ξεκινώ για άγνωστες στέπες,
να γαληνέψει για πάντα η αντάρτικη ψυχή μου.
Μ’ ακόμα κι' όταν,
απ’ άκρη σ’ άκρη στον πλανήτη,
θα ‘χουνε λείψει οι φυλετικές αμάχες
κι η θλίψη και τα ψέματα σωθούνε,
εγώ και πάλι θα εξυμνώ,
μ' ολάκερο του ποιητή το Είναι,
της γης το ένα έκτο,
με το δισύλλαβο το όνομα «Ρωσία».
|