Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους (1937-2007)

Γεννήθηκε το 1937 στη Θεσσαλονίκη, όπου και μεγάλωσε. Σπούδασε ιατρική και οδοντιατρική και πήρε ειδικότητα στο πανεπιστήμιο του Michigan στις ΗΠΑ, στο οποίο εργάστηκε επί 5 χρόνια ως επιμελητής έδρας. Πρωτοπαρουσιάστηκε ως ποιητής το 1969 από τη «Διαγώνιο», αν και αρθογραφούσε από το 1958. Ασχολήθηκε και με την κριτική και το δοκίμιο, ενώ παράλληλα υπήρξε ερευνητής τής ιστορίας του Βυζαντίου και πρόεδρος της Μακεδονικής Εταιρείας Προστασίας Περιβάλλοντος. Πέθανε στη Θεσσαλονίκη το 2007.

Ποιητικές συλλογές:
«Οι φωνές των δρόμων», 1971
«Ερημιά», 1988
«Σαμπάλα», 1989
«Αλεξανδρινά ποιήματα», 1991
«Οδός Ανθέων», 1992

Πεζογραφία:
«Τρεις μυστικές ιστορίες», 1981
«Συνομιλίες με τους ανέμους» (ποιητικά πεζογραφήματα), 1991
«Εποχή πρώτη», 1991
«Η μυστική ιστορία της Θεσσαλονίκης», 2001
«Η χρυσή πύλη της Δύσης» (ενθυμήματα), 2005

Ποιήματα δημοσιευμένα στο Translatum:

[ Επιστροφή στο ευρετήριο της ανθολογίας «Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα» ]

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Κομήτης του Χάλλεϋ

Φιλιά όλο δάκρυα κάθε φορά που έρχεσαι
χαίροντας τότε για την τραγική γέννησή μας
που μας ενώνει δίπλα σε παιδικές κούκλες
όταν το μονοετές κερί ψιθυρίζει
για τον γκραν γκινιόλ της ζωής μας
γυρίζοντας στις αθάνατες αυλές στη Βυτεμβέργη
σε τούτη τη δυσβάσταχτη γη, που δε μας επιτρέπει
να σβήσουμε μαζί αγκαλιά
μπρος σε οβάλ καθρέφτες και μπιζουτέ κρύσταλλα
σ’ ένα μπουφέ
που ο οπάλιος του φλας έκλεισε το πεπρωμένο μας...

Γι’ αυτό μη ρωτάς αν σ’ αγαπώ
γι’ αυτό προσέρχομαι κάθε αιώνα πιστός στα μάτια σου
μη με κρίνεις ύποπτο που επιμένω τόσο
στην πορσελάνη του προσώπου σου
μην πληγώνεις την έφεση του ποιητή
αγάπα την παρουσία του μέσα στους εφιάλτες του νου
στεφάνωνε με χάδια τους βοστρύχους του
καθώς στο ίδιο μαξιλάρι αφήνουμε αγκώνα χωρισμό
διάφορες εποχές σ’ άλλες διαστάσεις ερώτων αλχημεία
εκμυστηρεύσεων που μας ένωσαν για πάντα
εμπρός σ' αυτούς που φθόνησαν το απόγειο των ματιών σου
την μεταμεσονύχτια συνομιλία μας στα άστρα...

Από τη συλλογή Οδός Ανθέων (1992)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Αγριομέλισσα

Με κομμένη ανάσα στο σπίτι σου ορμώ
και από του διαδρόμου το βάθος
κελαρυστή διακρίνω τη φωνή σου
να με καλεί με προσμονή
πνιχτή από ατμούς στο πολύχρωμο λουτρό σου
κι ενώ θεά της καρδιάς μου
τρεχάτη προβάλλεις
με γυμνά πόδια
στους καθρέπτες των μαρμάρων
η ευωδία του κορμιού σου
με τραβά αχαλίνωτα∙
τα χέρια μας σμίγουν
και ενόσω η θέρμη σου με χαϊδεύει
ο έρωτας απ’ τα μαλλιά με πιάνει∙
μα ενώ πλέω μες στην αγάπη μας
συχνά μπερδεύεται η ψυχή μου
και με της χαράς την κούραση
το κεφάλι μου στο μέτωπό σου γέρνω
και μες στο σπάνιο μάτι σου
πιτσιλωτό με βαθιά κόρη
θέλω να φωλιάσω
η ράχη μου στην αίγλη της ίριδας
να αναπαύομαι αιώνιο είδωλο
σε καστανό ανάκλιντρο
και στην ματιά σου να σωθώ
που καίει θερμό καλοκαίρι
μες στ’ ανθισμένα βότανα
εκεί μακριά στα λιβάδια της ποίησης
μαζί σου να φύγω

Από τη συλλογή Αλεξανδρινά ποιήματα (1991)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Κυνικά καύματα

Σε αρχαίο αρχιπέλαγος
που δεν το άγγιξε ο χρόνος ταξιδεύουμε
στις ερημονησίδες της πρώτης γνώσης
πάνω σ' ένα υπέδαφος όλο καυτά νερά
που αναβλύζουν σε μοβ πέτρες της λάβας

Γιαυτό κι ο έρωτάς μας προέχει
σε θερμές απορροές
βασανίζονται από πόθο τα κορμιά μας
ζητώντας θεραπεία
στο θειάφι των ηφαιστείων
καθώς οι θέρμες δεν δροσίζουν
δεν υδροθεραπεύουν τα φλογισμένα μας χείλη
στα κυνικά τους καύματα
καθώς η λάβρα του κορμιού σου
ορμάει σαν όνειρο που τυραννά
μέσα από αστραφτερά σκυλιά
αποκαθαίροντάς με
στο όνομα του έρωτα

Από τη συλλογή Αλεξανδρινά ποιήματα (1991)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Οι ερασταί της Γεωργίου

Γνωρίζεις πόσο είναι δύσκολο
να ζεις την αγάπη σου
σε τούτους τους δρόμους
όπου βασιλεύει η ποίηση.

Τα δειλινά συνηθίζαμε
ν’ ανταμώνουμε
στον κόκκινο ορίζοντα
στο τέρμα βαθύσκιων παρόδων
που βλέπουν στη θάλασσα∙
τα βήματά μας σφυρηλάτησαν
την αγάπη μας
σ’ ένα μακρύ δρόμο
δεκαεπτά στάσεων,
έτσι που η λεωφόρος των Εξοχών
και η αγάπη μας
ήταν ταυτόσημα
στο νου μου.

Τώρα πια γυρνούν έξω από εποχές
έρημοι κήποι,
σκιές που μακραίνουν το σούρουπο
στο κάλεσμα αγαπημένου προσώπου,
που έγινε είδωλο
τον καιρό που ξήλωσαν τα τραμ.

Από τη συλλογή Οι φωνές των δρόμων (1971)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Στον Ανακρέοντα

Τις νύχτες του Φεγγαριού
όταν το απόγειο σταματά τρυφερό
στις σπάνιες κόγχες των χειλιών σου
όλο ευαισθησία φευγαλέων μιμικών δονήσεων
που έρχονται και παρέρχονται στην αυγή των ανέμων
που φωλιάζουν σαν κρυφές ικεσίες έρωτα στο άρπαγμα των χειλιών
ραφινότητα πολύτιμη
από μια σάρκα σπάνια τιμαλφή
καθώς αρυτίδωτο σε εξαίσιο δίκτυο οι μινιατούρες των πόρων σου αναπνέουν
στην αιχμή μου τη σπαργή του έρωτα
τότε στην υποψία του χρόνου που σταμάτησε αθάνατος
ανατέλλουν τα μάτια σου σμαράγδινοι Σείριοι
σε ομηρικά πεδία
ανιχνεύοντας τη διάθεση του πολεμιστή σου
μέσα από τη γραφή του Φεγγαριού
καθώς τον ντύνεις με ασήμια
στο μαύρο πάθος του έρωτα
αναζητώντας στήριγμα στ’ αστέρια των ματιών σου

Υπόσχεση τρυφερότητας στην αιωνιότητα
σ’ ένα Σύμπαν όπου εμείς οι δύο
πολύ αγαπηθήκαμε...

Από τη συλλογή Οδός Ανθέων (1992)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Μαζί στην αιωνιότητα

Επτά πόλεις μάρνανται για τον Όμηρο
μα εγώ αγαπώ εσένα

Από τη συλλογή Αλεξανδρινά ποιήματα (1991)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Θάλασσα της Τροιζήνας

Σαν κατηφορίζω προς τη θάλασσα
μέσα από λιτές σκιές
στους θροΐζοντες ελαιώνες
μια λάμψη ήσυχης παραφροσύνης
εγκαθιδρύεται στο νου μου.

Σε τούτη την άνυδρη
προέκταση της Αττικής
σ’ αναζητώ ανώφελα
στα ηχηρά βότσαλα
με επιμονή μέλισσας,
μέντας και θυμαριού.

Μικρή αναζήτηση,
θύμηση άλλης ζωής.

Από τη συλλογή Οι φωνές των δρόμων (1971)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Στάση Αναλήψεως

Όταν άφηνες το Καλαμαρί
τα δειλινά
κάθε μέρα την ίδια ώρα
ανάμεσα στις κάτασπρες ακακίες
τα μάτια σου φάνταζαν πελώρια
σαν άνθη μανόλιας.

Όμως τούτη την ομορφιά σου
ο νους μου μόνον την είχε πλάσει∙
ήσουν σκληρή σα μαύρος όνυχας.

Από τη συλλογή Οι φωνές των δρόμων (1971)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=JYtX-CCgAYg

Νίκος Ξυδάκης & Θοδωρής Γκόνης, Ακρωτήριο Ταίναρον
(τραγούδι: Ελευθερία Αρβανιτάκη / δίσκος: Ακρωτήριο Ταίναρον (1997))

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Ακρωτήρια του έρωτα

Σε ανάκλιντρα απόμακρων ακρωτηρίων
που μόνον η σιγή τ’ αγκαλιάζει
μες στις λιακάδες της άνοιξης
κάτω εκεί ο έρωτας με καλεί
στη λαμπρή θύμηση της ύπαρξής σου
να ξαπλώσω στο απάγκιο του πόθου
γυναίκα του είναι μου
αίμα δικό μου, γλυκιά ουσία
που η βοή της ψυχής σου
σκεπάζει με λαχτάρα το τραγούδι της θάλασσας
καθώς τρέχεις κοντά μου
ενώ η λαμπρή της ύπαρξής σου φλόγα
αστράφτει
στις υγρές υπώρειες των ματιών σου
έξοχες γάμπες, ορειχάλκινοι μηροί
αποκαλύπτοντας την λάβρα κεντημάτων
σε εξαίσια επιστύλια

Δροσερή φωτιά που γυρίζεις επιβλέποντας
από δωμάτιο σε δωμάτιο
όλο παιδικά επιφωνήματα
στις συνεχείς ανακαλύψεις για τελειότητα
γήινη δύναμη σε ψιθύρους
μια μακροχρόνια μου υπόσχεσαι ευτυχία

Από τη συλλογή Αλεξανδρινά ποιήματα (1991)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Ο έρωτας του ποιητή

Σαν το ρόδινο νέφος της αυγής
ορμάς τυλίγοντάς με, Μαρία
και απ’ τα χάλκινα στήθη σου ακούω
του κόσμου τη μυστική αρμονία

Το σώμα σου αστραφτερά φροντισμένο
διαφαίνεται σε αναμονή
μέλη και αρώματα σε ευτυχή συντυχία
δροσιά από γαλάζια σύννεφα και πούπουλα
το σώμα σου θωπεύει
η πούδρα κι η δαντέλα

Ακόμη και οι ευωδιές είναι τραχιές για το δικό σου δέρμα
κι οι πιο σπάνιες αλοιφές πληγώνουν τέτοια απαλότητα
μόνον τα χέρια του αγαπημένου σου γνωρίζουν
να θωπεύουν το χρυσάφι του στήθους σου
και συ να ονειρεύεσαι στο άγγιγμά τους

Σαν λεοπάρδαλη ερωτευμένη τότε χύνομαι
στα ραφινάτα σφυρά σου
ανακαλύπτοντας ένα έκπληκτο κορίτσι
που χώνεται για προστασία
στην αγκαλιά του Έρωτα

Από τη συλλογή Σαμπάλα (1989)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Κοσμοδρόμιο

Όσο περνούν τα χρόνια μακριά
τόσο πιο πολύ συγκατανεύω
στη δύναμη της μακρινής ματιάς

Κι όσο πυκνώνουν οι αναχωρήσεις
τόσο αποκτά περισσότερη σημασία
ο ερχομός σου
απροσδιόριστος στην αναζήτηση.

Τούτη η ώρα ας μη τελειώσει ποτέ
άρωμα από τον κήπο της Εδέμ που χάθηκε
καθηλώνοντάς με στο χρόνο
καθώς οι αμίλητοι κόσμοι από τα μάτια σου
ανιχνεύουν ουράνιες εντυπώσεις
από ένα μακρύ καραβάνι γράμματα
ψάχνουν το μέτρο τής ανταπόκρισης
πάνω στα λιπόθυμα πρόσωπά μας.

Από τη συλλογή Ερημιά (1988)

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Απερισκεψία

Έχω το δικαίωμα να πεθάνω
να διαθέσω τη ζωή μου όπως θέλω
έγραψε την τελευταία στιγμή
κι ευθύς το ωραίο του κεφάλι
έγειρε ήσυχα στον αιώνιο ύπνο

Έτσι από ονειροπόληση συγκεχυμένη έρμαιος,
και από αισθήματα απροσάρμοστα αυτοκτόνησε
το λάθος του ήταν πως δεν άφησε
ένα μνημείο λόγου, έργο αξίας
που τη θύμησή του να διαιωνίζει
στους ερχόμενους, για λίγο τουλάχιστον.
Για μια στιγμή απασχόλησε τους γύρω του
και μονομιάς εχάθη
ένα ανεπίστρεπτο μικρό συμβάν

Από τη συλλογή Ερημιά (1988)

Σημείωση του ποιητή στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου:

Το ποίημα Απερισκεψία στη μνήμη του ποιητή Φαίδωνα Πολίτη-Ιωαννίδη.

wings

Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους, Οδός Ανθέων 1987

Τώρα που ερήμωσαν οι δρόμοι
για ένα ακόμη ματς του μπάσκετ
στο ξαφνικό κρύο του Δεκέμβρη
οι κήποι της ψυχής μου χάθηκαν
μαζί με προσφιλή πρόσωπα
πάνω σε ξεχασμένους όρμους γλεντιού
παλιούς ψαρότοπους για άσφαλτο
σε μια παγωμένη οδό
που οδεύει στη νύχτα με κίτρινα φώτα
στη διεύθυνση του Χορταΐτη ανέμου
όλο ψυχρές βιτρίνες που μισοκοιμούνται
φαστ φουντ και λαμπρά αυτοκίνητα

Από τότε που εγκατέλειψες την ποίηση, Μαρία
το καφέ αυτό μοιάζει ωχρό πλοίο
που φεύγει φωτισμένο για άγονες πια γραμμές
για τη Λέσβο των ποιητών
κουβαλώντας χυδαίους μνηστήρες
στις συντεταγμένες μια άναρθρης νύχτας
απάνθισμα κακόφωνο που δεν ολοκληρώθηκε
σε διάλογο και γι’ αυτό μας χώρισε
κι εγώ χρόνια κατεστραμμένος από την έμπνευση
βηματοδοτώ στίχους δίπλα στο τζάμι
εμπιστεύομαι σηματοδότες του ουρανού

Δεν ξέρω γιατί τις κρύες νύχτες του χειμώνα
κοιτώ το παγωμένο φεγγάρι που ταξιδεύει
μετρώ τα χρόνια με τη λάμψη του Πολικού
καθώς απέτυχα να σε γιατρέψω
θύμα ψυχωτικό μιας μεγάλης ομορφιάς
Μαρία, άστρο στο στερέωμα...

Από τη συλλογή Οδός Ανθέων (1992)

wings

Το Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης με κύρια είσοδο στη λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας είναι ένα από τα αρχοντικά της παλαιάς οδού Ανθέων. Όλα αυτά τα σπίτια είχαν μεγάλο κήπο πίσω και «ανεπίσημη» πίσω έξοδο προς τη θάλασσα (περιοχή Μίρα Μάρε) γιατί ήταν εξοχικά και οι ένοικοί τους πήγαιναν αποκεί για μπάνιο. Εδώ το υπέροχο αυτό κτίριο (το είχα για πολύ καιρό παλαιότερα στην αβατάρα μου):

Και λίγα λόγια για το κτίριο:

Το Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ έχει το προνόμιο να στεγάζεται σε ένα μοναδικό κτίριο των αρχών του 20ού αιώνα. Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα αρχοντικά της παλιάς Θεσσαλονίκης, το οποίο έχει συνδεθεί κατά καιρούς με πρόσωπα και γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της πόλης. Είναι χτισμένο στην περιοχή των Εξοχών, όπως ονομαζόταν τότε, έξω από τα παλιά τείχη της πόλης που κατεδαφίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Η Συνοικία των Εξοχών δημιουργήθηκε μετά τη σταδιακή κατεδάφιση του ανατολικού και του θαλάσσιου τείχους και κυρίως μετά την τρομερή πυρκαγιά του 1890. Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου η Συνοικία των Εξοχών έπαψε να αποτελεί απλό τόπο παραθερισμού και οι πολυτελείς επαύλεις άλλαξαν χρήση. Αργότερα, μετά τον πόλεμο, οι περισσότερες κατεδαφίστηκαν και στη θέση τους χτίστηκαν πολυκατοικίες.

Η οικογένεια Καπαντζή, που ζούσε από παλιά στην πόλη και ίχνη της διακρίνονται στο συντεχνιακό σύστημα της Θεσσαλονίκης από τα τέλη του 18ου αιώνα, ήταν ο αρχικός ιδιοκτήτης του κτιρίου, γι' αυτό και το κτίριο ονομάστηκε Βίλα Καπαντζή. Η κατασκευή ήταν ιδιαίτερα πολυτελής και κόστισε πάνω από 40.000 χρυσές λίρες, ποσό μυθώδες για την εποχή εκείνη.

Πηγή: http://www.miet.gr/web/gr/miet/thess.asp