Νίκος Γρηγοριάδης

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Απ’ τ’ ανοιχτό παράθυρο
 
Απ’ τ’ ανοιχτό παράθυρο μπαίνει άξαφνα η Άνοιξη
μάτια γαλαζοπράσινα με αστραψιές από σπιθίσματα
σαν εκείνα που παίρνουν τα νερά του γαλαξία
όταν κυκλώνουν και πολιορκούν
ένα ανύποπτο ανθάκι βουκαμβίλιας.
Βγαίνοντας
σαν θαλπωρή ανέμου ή κοριτσίστικη μοσχοβολιά
γίνεται όνειρο και χύνεται στους δρόμους
ανυψώνοντας την πόλη εφτά ουρανούς πάνω απ’ τη γη.

Για να επαληθευτεί ο στίχος των ποιητών: «Ο έρωτας
είναι ανάπτυξη στίλβοντος ποδηλάτου»
ή «μικρές εκρήξεις πυρκαγιάς».

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Το θαύμα
 
Κοιτάζει το φως και νιώθει υπέροχα,
περπατά κι είναι ένα θαύμα.
Τα χέρια του χαϊδεύουν τη σάρκα του ανέμου.
Λούζονται θέρμη νερού τα πόδια του.
Ήχοι και βουή μες στο λαγούτο του στέρνου του,
στις σπηλιές του κρανίου του σταλάζει
μύρο. Το θαύμα είναι καθημερινό,
περπατάει στο φως, περπατάει στο σκότος.
Βγαίνει στο ξάγναντο
και μας χαιρετά.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Ροή από νερά
 
Κανένας δε με παραστέκει πια.
Κι αυτό που κάποτε μες στα οράματα
πετάγεται σαν κούκος και λαλεί
γιατί ανθίσανε τα δέντρα στο ρολόι
και τρέχουν μουσικοί χυμοί στις φυλλωσιές
είναι η μητέρα όταν έμπαινε στο σπίτι
κι έδενε φιόγκο τη σελήνη στα μαλλιά της
με μια αθέατη ροή από νερά
μόλις μετέωρα ανάμεσα στα μάτια.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Με τον ίδιο πήχη
 
Έβλεπαν βέβαια το μαραγκό
να μαστορεύει το κιβούρι τους
υπολογίζοντας το τελικό τους
ανάστημα. Όμως
τα παιδικά μάτια
μόνο τα δέντρα χαίρονται
και το χνουδάτο άγγιγμα
της πεταλούδας.

Κι αν τον ακούτε κάποτε να βρίζει
δεν είναι για τ’ αθώα μάτια τους
μα για τ’ απρόβλεπτο
και για τον άλλον, που παράπλευρα
με τον ίδιο πήχη τον μετράει.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Και με ήλιο και με μούχρωμα
 
Απ’ έξω σαφώς όλα ήρεμα
το βουητό της πόλης συνεχές
μουρμουρητό ακαθόριστο οι διαβάτες.
Και με ήλιο και με μούχρωμα
και με άξαφνα φώτα ηλεκτρικών λαμπτήρων
καθόλου δε διασαλεύεται η τάξη.

Το ουρλιαχτό ξεσπάει πάντα
απροσδόκητα.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=9R-R99nJ7QM

Σταμάτης Σπανουδάκης, Σήμερα (με τον Γιάννη Πάριο)

Νίκος Γρηγοριάδης, Μόνο το σήμερα
 
Μόνο το σήμερα να σκέφτεσαι, είπε,
μόνο το σήμερα. Ή μάλλον
να μην το σκέφτεσαι

να ζεις το σήμερα.

Μα τι λέω – όχι μόνο το σήμερα
(Τι είναι το σήμερα χωρίς το χτες
που το κάνει να λάμπει, χωρίς το αύριο
που θα πάρει τη λάμψη τού χτες
που θα ντυθεί τα χρώματα του σήμερα
και θα πορεύεται!)
Χωρίς χτες σήμερα δεν υπάρχει
χωρίς αύριο το σήμερα είναι
ένας υποψήφιος
νεκρός.
Ζήσε το σήμερα
μέσα από το χτες
για το αύριο.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Όσο σκάβεις
 
Όσο σκάβεις πληθαίνει το φως,
αρκεί να σου αναγνωρίσουν
την εργατική σου ιδιότητα κι εσύ
να μπορείς να περνάς
από την άλλη όψη των πραγμάτων.

Καθώς τα μπράτσα σου ευωδιάζουν
από τον μούστο της καρδιάς
που έχει παλιώσει και κυκλοφορεί
ζεστός μες στα συγκοινωνούντα
δοχεία των ανθρώπων,

κάτι νεογέννητες αχτίδες
σηκώνουν τις ταφόπετρες πιο πάνω
κι απ’ τα δυνατά φτερά
των αγγέλων.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Δε θα μιλήσω
 
Δε θα μιλήσω όσο κι αν
το αίμα ρέει σπίθες
μουσικής. Σιωπηλός
θα κοιτάζω
όπως ακούει κανείς την αρμονία
πάνω στις τρυφερές καμπύλες
κοριτσιού. Τα μάτια
φανάρια μακρινά
νυχτερινού αυτοκινήτου.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=7Si_2myhdL0

Διονύσιος Λαυράγκας, Λαλούν τ’ αηδόνια
(διασκευή & τραγούδι: Λουκιανός Κηλαηδόνης / δίσκος: Αχ! Πατρίδα μου γλυκιά... (1992))

Νίκος Γρηγοριάδης, Ο ένας όργωνε
 
Ο ένας όργωνε – ζευγάς
ο άλλος χρεωμένος στα χαρτιά και καταδότης.
Ο μικρός έπαιζε κορυδαλλός
στα νιόσκαφτα χωράφια.
Ο μεγάλος λόγχιζε
μ’ ένα μακρύ τουφέκι μαύρα σύννεφα
κι ανέμιζε σημαίες.

(Τώρα κάτω απ’ το χώμα καρπίζει τα στάχυα.)

Πάνω του οργώνει ο ζευγάς
και κλέβει τη σοδειά ο χαρτοπαίκτης.

Ο μικρός μεγάλωσε. Ανεμίζει
τα μαύρα του μαλλιά πάνω στον τάφο
γεμίζοντας τις ρεματιές αηδόνια.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=_29OEYHDI7Y

Eduardo Bianco & Αλέκος Σακελλάριος: Μοναξιά, φτάνεις κάποτε μοιραία (με την Κάκια Μένδρη, 1937)

Νίκος Γρηγοριάδης, Το κενό της μοναξιάς
 
Αμέριμνος ή σχεδόν ευτυχισμένος
σκαλίζει τον κήπο, όπου έξαφνα
φυτρώσαν τριαντάφυλλα
μη γνωρίζοντας
που μες στον έναστρο ουρανό
άλλος ανθώνας τα καλεί
κι αυτός, γελασμένος απ’ την ευωδιά
ποτίζει αδειανές λακκούβες ψιθυρίζοντας
λόγια αγάπης στο κενό
της μοναξιάς.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Η πόα της μνήμης
 
Η μια πόα της μνήμης μες
στην άλλη κι ο άνεμος το φως
κυματίζοντας. Απ’ το βουνό
καλπάζει λυσίκομο
το άλογο.

Η λεύκα πάνω μου
με όλα της τα φύλλα.

Στο κεφαλόσκαλο
ο κόκορας χτυπά τα πλουμιστά
φτερά του.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Το όνειρο της φλόγας
 
Έτρωγε φως γρυλίζοντας σαν άγριο σκυλί
μέχρι που άρχισαν να φυτρώνουν μέσα του φλόγες
κι απ’ έξω μαύριζε ως τον ορίζοντα.
Ετοιμόρροπος τρίκλιζε πατώντας το αόρατο
μια με το ένα μια με το άλλο του ποδάρι ώσπου
ισορρόπησε ακίνητος για μια στιγμή μονάχα
γιατί πήρε και φύσηξε ελαφρά
από μιαν αθέατη κατάμαυρη οπή
ίσως κάποιο λαβύρινθο Μινώταυρου θεού
και σωριάστηκε στάχτη αποκαθηλωμένη
ή νεύμα αποχαιρετισμού. Και πάνω του
περνούσε μαύρο το πόδι του ο αφανισμός
χωρίς ν’ αφήνει ίχνος σκάβοντας η βροχή.

Κι αυτό που βλέπετε να βλασταίνει
κι αιφνίδια ν’ ανέρχεται
δεν είναι δέντρο σώμα γυμνό
παρά το μόνο ασώματο της φλόγας όνειρο.
Που παναπεί μην ετοιμάζετε τα νύχια σας
η ψυχή δεν είναι για ξεφλούδισμα.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=tH2w6Oxx0kQ

Kansas, Dust in the wind

Νίκος Γρηγοριάδης, Κάπου φυσούν οι άνεμοι
 
Κάπου φυσούν οι άνεμοι
και βροντούν τα παράθυρα του κόσμου.
Σπασμένα τζάμια καρφωμένα
στις ψυχές των ανθρώπων.

Απάνω οι άγγελοι
με το ένα φτερό στη γη βουτηγμένο στο αίμα
με τ’ άλλο στα νέφη αναποφάσιστοι
ή ανίκανοι να σαλέψουν.
Στο τέλος οι νεκροί υπερισχύουν
έχοντας το προνόμιο της αθανασίας
και τη συνήθεια της ερημιάς.

Αν τρίζουν τα δόντια τους, δεν είναι από οργή
αλλά γιατί μασούνε την ψυχή τους
που είναι γεμάτοι αδικαίωτους αγώνες
ή θραύσματα θρυμματισμένου κεραυνού.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Πολύ πιο κάτω
 
Ο νεαρός εργάτης που ήμουν εγώ
είχε κάτι φτερούγες πλατιές σαν του αλήτη.
Τις δίπλωνε όχι τόσο για να κοιμηθεί
όσο για ν’ απλώσει το χέρι του στο όνειρο
και βγαίνοντας απ’ τη σπηλιά του στέρνου του
να χαιρετίσει τρυφερά τους σκοτωμένους.
Γιατί την ώρα ακριβώς αυτή
βγαίνουν οι φυλακισμένοι στα παράθυρα
σχεδιάζοντας καινούριους δρόμους
στα χέρσα τ’ ουρανού.

Τότε καθόταν αντικρύ τους
όπως ένα παιδί που κρυώνει μπροστά στη φωτιά
και ύψωνε σαν κύπελλο το φως
πιο πάνω από το μπόι τους, όμως
πολύ πιο κάτω απ’ την ομορφιά τους.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)

[wings]

Νίκος Γρηγοριάδης, Διαπραγμάτευση
 
Πηγαίνω κρυφά πίσω απ’ τους δολοφόνους.
Ο σύντροφός μου τους απασχολεί
τάχα να διαπραγματευτεί μαζί τους.

Βγάζω στιλέτο. Πέρα στον ορίζοντα
κάποιος όμοιος με το Χριστό κάνει το σταυρό του.
Όμως στο βάθος φάνηκαν στρατιές
κραυγάζοντας σαν σταυροφόροι.

Ένας κρατώντας ανάμεσα στα δόντια του σταυρό
κουνούσε το κατάμαυρο χέρι του.

Από τη συλλογή Το αθέατο μέσα μας (1988)