Έχοντας σχεδόν τελειώσει το κατακαημένο αυτό Τμήμα.. έρχομαι να καταθέσω κι εγώ την εμπειρία μου (αν και μετά τόσο καιρό, μάλλον δε θα είναι πια χρήσιμη στον philoglot...).
Είναι αλήθεια, λοιπόν, πως δεν έχουμε «δικό μας» κτίριο μάλιστα, έχουν γίνει αγώνες για το κτιριακό, καταλήψεις κλπ. Το πανέμορφο κτίριο της Ιονίου Ακαδημίας όπου κάναμε μαθήματα το χειμερινό εξάμηνο 2001 2002 (και γλυκαθήκαμε) το χάσαμε μετά την κατάληψη (εαρινό εξάμηνο 2001 2002).. Χάθηκε βέβαια και το εξάμηνο και η εξεταστική με αποτέλεσμα διπλή εξεταστική 40+ μαθημάτων το Σεπτέμβρη.
Εκτός αυτού, οι κουμπαριές, βαφτιστήρια, παντρειές και λοιπά τέτοια, ίσως ισχύουν.. Βέβαια αυτό δε σημαίνει (κατά τη γνώμη μου πάντα) ότι οι συγκεκριμένοι καθηγητές δεν αξίζουν, εξ ορισμού. Άλλοι αξίζουν, κι άλλοι όχι όπως παντού. Εξάλλου και απ’ ό,τι γνωρίζω για άλλα πανεπιστήμια και δη μεγάλα, π.χ. ΑΠΘ, κι εκεί πέφτει γνωριμία, μέσον, τραπεζώματα, γλυψίματα κοκ για το καθηγητιλίκι.
Η υποδομή είναι όντως αισχρή. Δεν υπάρχει αναγνωστήριο, το (μοναδικό) φωτοτυπικό σπάνια δουλεύει (συχνά καθηγητές φωτοτυπούν οι ίδιοι τα θέματα), στη βιβλιοθήκη τα βιβλία στοιβαγμένα, το ένα κτίριο εδώ, το άλλο εκεί
4 χρόνια τρέχαμε σαν νομάδες, με τα λεξικά ανά χείρας. Απ’ την άλλη και στην Ιατρική του ΑΠΘ, ολόκληρη Σχολή με ιστορία, φέρνουν δικές τους κόλλες στις εξετάσεις. Γενικό είναι το κακό.
Ας πούμε όμως και τα καλά. Πιστεύω πως τέσσερα χρόνια στο Ιόνιο ταλαιπωρήθηκα, μεν, αλλά από την άλλη έμαθα πολλά για τη μετάφραση και για πολλά άλλα πράγματα με τόσα μαθήματα ένας επιμελής φοιτητής με μεράκι, μαθαίνει λίγο απ’ όλα (π.χ. δίκαιο, γεωπολιτική, πολιτική επιστήμη, διαπολιτισμικές σπουδές, φυσικές επιστήμες, φιλοσοφία, οικονομικά, λογοτεχνίες, πολιτισμούς κ.α.) και πολλά για τη διαδικασία της μετάφρασης και της κειμενικής ανάλυσης. Υπάρχουν εργαστήρια μετάφρασης με πολλές ώρες διδασκαλίας, υπάρχουν θεωρητικά μαθήματα που προσφέρουν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο (που ίσως ίσως λέω, δεν ξέρω να λείπει από τις ιδιωτικές σχολές), υπάρχουν επίσης και τα μαθήματα αγγλικού / γαλλικού / γερμανικού / τουρκικού πολιτισμού και λογοτεχνίας, καθώς και το περιβόητο εξάμηνο εξωτερικού, που παρέχουν μια κάποια γνώση της κουλτούρας της γλώσσας απ’ όπου μεταφράζουμε. Δεν είναι τυχαίο πως, απ’ ό,τι ξέρω, το πρόγραμμα του μεταπτυχιακού, παρακαλώ, του University of North London και του ΑΠΘ σε Μετάφραση Διερμηνεία (από την Αγγλική Φιλολογία αν δεν κάνω λάθος) είναι παρόμοιο με τα δύο πρώτα χρόνια του ΤΞΓΜΔ του Ιονίου! Γιατί όμως αυτοί έχουν καλό όνομα κι εμείς όχι; Πιστεύω πως δυστυχώς όλες αυτές οι ιστορίες περί καταλήψεων, ύπαρξης κλίκας, έλλειψης υποδομής
έχουν κηλιδώσει τη φήμη του Τμήματος και δυστυχώς καλύπτουν την πραγματική αξία και δυναμική του.
Η αξία του Τμήματος έγκειται, κατ’ εμέ, στο πληρέστατο (και εξαντλητικό ενίοτε) πρόγραμμα μαθημάτων και στο εξάμηνο εξωτερικού που απ’ ό,τι ξέρω κανένα άλλο τμήμα δεν προσφέρει. Υπήρχε (εγώ την πρόλαβα) και πρακτική εξάσκηση σε γραφεία. Επίσης στα τέσσερα αυτά χρόνια έχω γεμίσει μια βιβλιοθήκη βιβλία και λεξικά, πολλά από τα οποία κοστίζουν στο εμπόριο περί τα 60-80 ευρώ έκαστο προσφορά γνώσης. Επίσης, για να πούμε και κάτι καλό ακόμα, οι φρικιαστικές ιστορίες παλιότερων φοιτητών (του στιλ, καθηγητές κόβουν το 98% του έτους αδικαιολόγητα, απαράδεκτοι τρόποι παράδοσης κλπ), στη «φουρνιά» μου και μετά, δεν υπάρχουν πλέον και κάτι τέτοιοι καθηγητές έχουν απομακρυνθεί. Το γεγονός, τέλος, πως πλέον η εισαγωγή γίνεται μέσω του συστήματος εισαγωγής στα πανεπιστήμια που ισχύει γενικώς για όλες τις σχολές, και όχι με ειδικό καθεστώς εισαγωγής όπως ίσχυε παλιά (μετάφραση, μεταξύ άλλων, ευθεία και αντίστροφη, λογοτεχνικού κειμένου, χωρίς λεξικά
), αν και έχει ρίξει λίγο το επίπεδο γνώσης γλωσσών των εισακτέων, είναι πιο δίκαιο και πλέον δεν πέφτει μέσο, βουλευτές, διπλωμάτες και τα λοιπά όπως γινόταν (απαράδεκτο!) παλιά
Για να κλείσω επιτέλους το post, να συμπληρώσω απλά πως το Τμήμα θα έχει πραγματικά τα χάλια του αν: 1. Δεν κάνουμε κάτι οι απόφοιτοι (συμπεριλαμβάνω και εαυτόν καθώς αποφοιτώ σε λίγο
) για να κατοχυρώσουμε κάπως το πτυχίο μας, ή έστω, για να αποκαταστήσουμε λίγο τη φήμη και την αξία του πτυχίου που ιδρώσαμε να πάρουμε
2. Δεν σταματήσουμε να αλληλοτρωγόμαστε στο Τμήμα και να πολεμάμε κάθε καλή προσπάθεια επειδή προήλθε από «αντίπαλη πλευρά» π.χ. η πρακτική εξάσκηση 2 μηνών, ή η δημιουργία Συλλόγου Αποφοίτων, καλές ιδέες που σταμάτησαν εν τη γενέσει και 3. Αν η Πρυτανεία του Ιονίου και / ή άλλοι παράγοντες, σταματήσουν τη χρηματοδότηση του εξαμήνου εξωτερικού.
Με λυπούν αυτά που βλέπω και ακούω για το Τμήμα, βέβαια πολλά από αυτά σωστά, αλλά όχι όλα. Γενικώς τα πανεπιστήμια, όλα, δεν είναι και σε σούπερ κατάσταση αλλά εξακολουθούν να είναι δωρεάν
Καλύτερα από την Αγγλία όπου τα 2/3 του πληθυσμού έχουν τη δυνατότητα να βγάλουν (και αν) μέχρι λύκειο (ως τα 16 τους δηλαδή), κι αυτό κουτσά στραβά
Από την άλλη, με όλα τα χάλια του το Ιόνιο κάτι μας έμαθε, και αν το πάρουμε ζεστά και μας αρέσει η μετάφραση, ίσως να αξίζουμε κι εμείς οι απόφοιτοί του κάτι. Εδώ άλλοι πάνε με ένα proficiency να κάνουν τους μεταφραστές (αυτό δεν μπορώ να το ξεπεράσω!). Άλλο η γνώση, έστω και άριστη, της γλώσσας και άλλο η μετάφραση με 4 χρόνια στην Αγγλία, Άγγλο σύζυγο, αρκετές μεταφράσεις, και (σχεδόν) το πτυχίο του Ιονίου (και 100 μαθήματα περασμένα, συγκριτικές υφολογίες και άλλα τέτοια
) και πάλι φοβάμαι όταν δίνω δοκιμαστικά ή όταν παραδίδω κάποια μετάφραση
ή, φυσικά, «κολλάω» σε κάποιες φάσεις! Πώς λοιπόν πάνε άλλοι άφοβα; Αυτό όμως είναι το θέμα του άλλου post, ζητώ συγνώμη.
Αυτά λοιπόν είναι τα «νεότερα» περί ΤΞΓΜΔ. Κρίμα κι άδικο καθώς είναι το μοναδικό πανεπιστημιακό Τμήμα Μετάφρασης