διευκρίνηση ή διευκρίνιση; → διευκρίνιση

[peterv]

Θα εκτιμούσα μια διευκρίνηση (ή μήπως διευκρίνιση; :-) πάνω στην ορθογραφία της λέξης...

Ευχαριστώ!

[wings]

Διευκρίνιση γιατί το ρήμα είναι διευκρινίζω κι όχι «διευκρινώ».

Σύμφωνα με το ΛΚΝ (http://www.komvos.edu.gr/dictionaries/dictonline/DictOnLineTri.htm):

διευκρίνιση η [δiefkrínisi] O33 : η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του διευκρινίζω, εξήγηση που δίνεται για να γίνει κτ. πιο σαφές και κατανοητό: Aυτά που είπες θέλουν ~. Πρέπει να γίνουν ορισμένες διευκρινίσεις, για να μην υπάρχουν παρερμηνείες. Oι διευκρινίσεις που έδωσε δε με ικανοποίησαν.   [λόγ. < ελνστ. διευκρίνη(σις) -ση (ορθογρ. κατά το διευκρινίζω)]

Περαιτέρω διευκρινίσεις θα σου δώσουν οι ειδικοί. Θεόδωρε;

[banned8]

Στα αρχαία δεν υπήρχε «διευκρινίζω», μόνο «διευκρινώ», γι' αυτό και «διευκρίνηση».

Σήμερα λέμε μόνο «διευκρινίζω», γι' αυτό και πρέπει πάντα να γράφουμε διευκρίνιση.

[peterv]

Ευχαριστώ! Κι εγώ "διευκρίνιση" το γράφω...

[areifatos]

θα μου επιτρέψετε να ταχθώ υπέρ του όρου "διευκρίνηση". Με τη δημοτική και την καθομιλουμένη, γίνονται λάθη τα οποία μονιμοποιούνται και καταλήγουν να διεκδικούν μία θέση στο λεξικό μας. Εντάξει.. Αεί μεταλλασσόμενο το σώμα της γλώσσας..
Αλλά, μεταξύ δύο ορθών, ένα είναι το ορθότερο. Ίσως το ρήμα να επλήγη από την ηχητική χρήση του όχι τόσο στον ενεστώτα της ενεργητικής αλλά στο "να διευκρινήσω", "διευκρίνησα" κ.ο.κ. Πέραν ολων, δε μου πάει στο μάτι αυτό το "ι" - "ι". Στο σχολείο μάλλον θα έπαιρνα "κοκκινάδι"..

[Dr Moshe]

Καλώς ήλθατε, αγαπητέ, και ευχαριστούμε για το σχόλιό σας.

Η αλλαγή που επισημαίνετε δεν είναι αιτία ανησυχίας ούτε αποτελεί λάθος, αλλά απόδειξη ότι οι μηχανισμοί τής γλώσσας λειτουργούν, πράγμα αναμενόμενο σε κάθε γλώσσα με ενεργό γλωσσική κοινότητα. Στην προκειμένη περίπτωση, ίσως είναι καλό να λάβετε υπ' όψιν ότι το αρχ. ρήμα διευκρινῶ είχε παραμείνει ατονημένο στην Ελληνική επί πολλούς αιώνες και επιπλέον είχε τη σημασία «τακτοποιώ, κανονίζω».

Προς το τέλος τού 19ου αιώνα οι λόγιοι σχημάτισαν τον μεταπλασμένο τύπο διευκρινίζω με τη νέα σημασία «ξεκαθαρίζω» και χρησιμοποίησαν το επίθημα -ίζω ίσως κατ' αναλογίαν προς το συνώνυμο αποσαφηνίζω (ελληνιστικό). Ο τύπος διευκρινίζω επικράτησε χωρίς δυσκολία (καθώς το αρχ. διευκρινῶ δεν ήταν πλέον εν χρήσει) και, ως εκ τούτου, το παράγωγο ουσιαστικό διευκρίνιση δεν μπορούσε παρά να γραφτεί με -ι-.

Ελπίζω οι πληροφορίες αυτές να σας βοήθησαν να δείτε το ζήτημα σφαιρικότερα. Ευχαριστώ και σας εύχομαι καλή συνέχεια.