Γιώργος Βέης

[crystal]

O Γιώργος Βέης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε επτά ευρωπαϊκές γλώσσες και στα κινεζικά. Από το 1976 ασχολείται με την κριτική της λογοτεχνίας. Μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Υπηρετεί στο Διπλωματικό Κλάδο του Υπουργείου Εξωτερικών. Διετέλεσε Πρόξενος στη Νέα Υόρκη, Γενικός Πρόξενος στο Ντόρτμουντ, στη Μελβούρνη, στο Χονγκ Κονγκ και στο Μακάο, σύμβουλος Πρεσβείας στο Πεκίνο και στη Σεούλ, επιτετραμμένος στο Καμερούν, με παράλληλη διαπίστευση στο Τσαντ, στο Σάο Τομέ-Πρινσίπε, στην Γκαμπόν, στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και στη Γουϊνέα του Ισημερινού. Διετέλεσε πρέσβης στο Σουδάν, με παράλληλη διαπίστευση στη Σομαλία. Αμέσως μετά τοποθετήθηκε πρέσβης στην Ινδονησία.
Έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας το 2000 και με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας Χρονικού-Μαρτυρίας το 2010. Η ποιητική του συλλογή "Λεπτομέρειες κόσμων" (εκδ. Ύψιλον) απέσπασε το Βραβείο Λάμπρος Πορφύρας της Ακαδημίας Αθηνών το 2008.

Ποιήματα δημοσιευμένα στο Translatum

• Ας στεφανώσουμε με θάρρος κι αυτή τη νύχτα
• Εκείνη η λίμνη
• Ενθύμιον Μαρτίου
• Κληρωτοί μεγάλων αποστάσεων
• Μετά τον έρωτα
• Ο Αλέξης Τραϊανός στο τηλέφωνο
• Πυλί - Κως
• Σελιδοδείκτης ερώτων
• Τα καλλίτερα ποιήματα γράφονται το πρωί
• Ars Poetica

[crystal]

Μετά τον έρωτα

Η μέρα προσπαθούσε ν’ αντέξει το βάρος της
σε λίγο θα έσπαγε στα δύο
εγώ μόλις την είδα έβγαλα αμέσως το σακάκι μου
για να την βοηθήσω —
«μη φοβάσαι» της λέω «να μου έχεις εμπιστοσύνη
την άλλη φορά έκοψα τα δάχτυλά μου
αλλά σε γλύτωσα την τελευταία στιγμή,
τώρα το πολύ-πολύ να γίνουμε ποίημα
ή σκόνη».

[crystal]

Σελιδοδείκτης ερώτων

Το βλέπω, κρατάς όσο γίνεται πιο ψηλά αυτό
το βράδυ, άρα δεν ξοδεύτηκε άδικα του λωτού
το κόκκινο λουλούδι — στην έξαρση του τέταρτου
ποτού, στου γυμνού ώμου την προβολή παίρνεις όρκο  

να μείνεις πάντα εσύ, πιο καλά με τα φεγγάρια
στους δρόμους, στη λαβή του καιρού άοπλη, έτοιμη
όμως, όπως τότε που ανεβοκατέβαινες σκάλες
σωμάτων, να κάνεις πάλι απ’ την αρχή το σίδερο

μπαμπάκι. Η μετάξι. Άδυτον, μισογινωμέ
νο φιλί ν’ αφαιρέσει επιτέλους δικαιώματα
της λήθης, άσε το πουκάμισο τώρα ανοιχτό  

στις σκληρές αλήθειες των φασμάτων (πόσο θ’ αντέξεις
πες μου, θ’ ακριβολογείς όπως το άσμα της αυγής,
όπως πάλλει η γη μες στο μυαλό του αστροναύτη;)

[crystal]

Τα καλλίτερα ποιήματα γράφονται το πρωΐ
  
όταν το λεπίδι της νύχτας
στάζει ακόμα αίμα εικόνων,
τότε μπορείς να δεις καθαρά τα παιδιά
να παίζουν στη μέση της πλατείας
γυμνά, απροστάτευτα, να χάνονται ύστερα
προς το βορρά —
ό,τι δεν μπόρεσες να κρατήσεις κοντά σου
που θέλησες πολύ και λύγισες στα δύο
τανάλια σκουριασμένη, για να γίνει δικό σου για πάντα,
τώρα καφές και μία φέτα ψωμί με βούτυρο.

[spiros]

Μετά τον έρωτα

Nothing shows why
At this unique distance from isolation

It becomes still more difficult to find
Words at once true and kind,
Or not untrue and not unkind.
Talking in Bed  

[crystal]

Talking in bed ought to be easiest,
Lying together there goes back so far,
An emblem of two people being honest.

Yet more and more time passes silently.
Talking in Bed

[wings]

[Από την ενότητα Αναγνωστικό εποχών]

Ενθύμιον Μαρτίου

Ο χάρτης: η μεμβράνη της νύχτας μάλλον
μία ακόμα μέθοδος για να προβλέψουμε
ή και ν' αντισταθούμε στη βία
να στοχαστούμε δηλαδή αντίστροφα
να πούμε ότι αυτή εν τέλει είναι η παράταση
ο διπλασιασμός π.χ. των αισθήσεων
μέσα σε μια πρωτοφανή λάμψη τού εφήμερου,
όπως τότε ακριβώς που χάνουμε μέσα από τα χέρια μας
το θολό σύνορο του πρωινού
ή την ανάμνηση εκείνου του αποφασιστικού νεύματος
που μας έκανε παλιά να παίρνουμε φωτιά

να κάτσουμε τώρα εδώ, χωρίς το πάθος τού χρυσού
στην κόχη αυτού του εύκολου απογεύματος
για να διαβάσουμε ως στοίχημα τον κόσμο
για να επαληθευτούμε μέσα του
να δούμε από την αρχή τη γέννηση, την ευκρασία των ευχών
- θα μας πουν βέβαια αργόσχολους
ή στην καλύτερη περίπτωση θύματα ονείρων
αλλά τώρα πια εμείς το ξέρουμε καλά
είμαστε η μηχανή τής αλήθειας
ένα συμπλήρωμα μνήμης κι ευλογίας.

Από την ποιητική συλλογή Υστερόγραφα γης (2004) του Γιώργου Βέη

[wings]

[Από την ενότητα Αλληλογραφία]

Ο Αλέξης Τραϊανός στο τηλέφωνο

Έλα σπίτι να γράψουμε ποιήματα
με χίλια βιολιά να παίζουν αληθινό ροκ,
η νύχτα διπλή, δίχως σταθμό,
μ' όλα τα μίλια τής μηχανής και του χρόνου στο φουλ
έλα, με το τζιν να ποτίζει το μεδούλι τού νου,
έλα στο σπίτι να γράψουμε τρελά ποιήματα,
θυμάμαι που μου το 'λεγες τόσες φορές
και σ' άκουγα στο βάθος τής πολυκατοικίας
οδός Βασιλίσσης Όλγας 118,
με τα παντζούρια κλειστά, μέρα μεσημέρι,
για να μη μπαίνει το φως του καλοκαιριού
στο πικάπ ο Σαχτούρης να διαβάζει ποιήματα
κι εσύ να μεταφράζεις τους απόβλητους ποιητές σου,
μαγεμένος πίνοντας μαγεμένος ως το άλλο πρωί,
με τη ζέστη να ξεραίνει τις λέξεις μας,
με το μαγιό εσύ, με τους πόρους σου ανοικτούς,
για να μπαινοβγαίνει ελεύθερα το σκοτεινό αλκοόλ τής μοίρας
με το τηλέφωνο κατεβασμένο
σε πόναγε το κουδούνισμα απ' το υπερπέραν,
στο μικρό χολ οι εφέστιοι θεοί σου μαχαιρωμένοι
με το στιλέτο που έκοβες τις σελίδες και τις φέτες τής ζωής σου,
τ' άδεια μπουκάλια στο πάτωμα, σφυρίχτρες τού θανάτου,
μου τέλειωσαν τα τσιγάρα, μου τέλειωσαν οι στίχοι,
έλα να γράψουμε άλλα ποιήματα
έχω Johnie Walker σήμερα,
με πήρες προχθές τηλέφωνο εδώ, στο Μανχάταν,
μου 'πες θα 'ρθεις τα Χριστούγεννα
κι εγώ σε πήρα όπως πάντα στα σοβαρά,
θα 'χουν μεγαλώσει πολύ τα γένια σου
θα 'χεις γκριζάρει κι εσύ Αλέξη,
θα πάμε βόλτα στην Πέμπτη Λεωφόρο
δεν θα βρέξει καθόλου εφέτος, σ' τ' ορκίζομαι Αλέξη,
δεν θα λιώσουν ποτέ τα χέρια σου και τα ποιήματά σου,
νόμισα ότι σε είδα το πρωί στο δρόμο,
ότι μου 'κανες τάχα έκπληξη
κι έψαχνες να με βρεις στην πόλη,
φώναξα, τράβηξα κάποιον απ' τον ώμο,
γύρισε και με κοίταξε ένα μελαχρινό αγόρι
είχε τα μάτια σου,
Αλέξη πάρε με στο τηλέφωνο
για να έχω έτοιμο το καλύτερο ουίσκι που κυλάει εδώ
θα φτιάξω και το μαγνητόφωνο για να μου διαβάσεις
τα καινούργια σου ποιήματα, αυτά που λες
τα «πέντε χρόνια στο σκοτάδι»
θα φτιάξω και το μικρό μου τρένο
για να γυρίσουμε πίσω μαζί
στη Σαλονίκη.

Από την ποιητική συλλογή Υστερόγραφα γης (2004) του Γιώργου Βέη

Το ποίημα αφορά τον πρόωρα χαμένο θεσσαλονικιό ποιητή Αλέξη Τραϊανό.

[crystal]

Πυλί - Κως

Όταν ξανοίγει ο καιρός
με τις μπιγκόνιες του και τις κληματαριές να μιλούν
τα δρομάκια να ψιθυρίζουν αισθήσεις και Ιπποκράτη
τον ουρανό να κατεβαίνει στους εξώστες
και στα μπαλκόνια της εξαίσιας θέας
τότε είναι που με μαθαίνει να διαβάζω
να βλέπω από την αρχή ορίζοντες
πρόσωπα και μεγέθη του κάλλους – ή του μύθου
γιατί τίποτε δεν ζει μόνο του εδώ,
δεν χαίρεται παρόν, δεν χάνεται
μέσα στον εαυτό του σα να ήταν μονάδα –
ακόμη και το φως επιστρέφει από το παρελθόν
στα σπίτια, στα δέντρα ν’ αγγίξει το όνειρο του βίου
να διαμορφώνει μνήμη και γραφή.
Το Πυλί – όπως πύλη – δεν είναι χωριό
αλλά φρόνηση,
όριο της συμφιλίωσης των όντων
και των άλλων, που υποψιαζόμαστε
να ζουν ανάμεσά μας
και δεν ξέρουμε ακόμη τ’ όνομά τους.
Θα έρθω πάλι στο Πυλί
με το πρώτο πλοίο του Ιουλίου.

Από το Ανοικτό Τετράδιο και άλλα ανέκδοτα ποιήματα του Γιώργου Βέη

[crystal]

Ars Poetica

Διαβήματα γρύλων, διαλόγους περιστεριών
τα σχόλια της ντάλιας καθώς την προσπερνάς αργά
την ώρα που δύει ο ήλιος μέσα στους ψιθύρους
της άνοιξης, στις ομιλίες ενός θολού θέρους

ασφαλώς τ’ ακούς όλα αυτά τώρα πιο καθαρά,
ίδια πάντα, η συντεταγμένη στην υπερβολή -
σού μένει μόνο να μάθεις, ει δυνατόν, απόψε
για την δόξα, όχι την εφήμερη ίσκιων και παθών

των ανθρώπων, αλλά για εκείνη της πανσέληνου,
ιδίως του Σεπτέμβρη στα κλαδιά της καμφοράς
μπλεγμένη κι απελεύθερη, ακίνητη, άφαντη

ξαφνικά μέσα στην κόμη του χρόνου, ένα παιχνίδι
ομορφιάς, είδωλο κι αλήθεια μαζί, καλειδοσκό
πιο δέους των πρωτόγονων φυλών, ένα βλέμμα μου.

Από την ποιητική συλλογή Ν, όπως Νοσταλγία (2008) του Γιώργου Βέη

[crystal]

Εκείνη η λίμνη

Ὅπως τό μηδενικό βάρος τοῦ οὐσιώδους
ἡ μουσική δηλαδή ἀπό τό φλάουτο
τοῦ δόκιμου μοναχοῦ
ἔτσι ἀκριβῶς καί τό μήνυμα φτάνει ἀπό ἐκεῖ
πού δέν τό περιμένουμε
χωρίς μεσάζοντες
χωρίς φιλοφρονήσεις μιᾶς ἀσήμαντης ρητορείας
ὄχι τόσο διφορούμενο ἤ δυσνόητο
ἀλλά ξαφνικά δικό μας
σάν τό σκοτάδι
πού δέν μποροῦμε βέβαια νά τό ποῦμε
οὔτε κάν νά τό δείξουμε
λές καί εἶναι κλεμμένο διαμάντι
ἀτίμωση ἤ ἔκλαμψη
θά ἑνωθεῖ ὅπου νά ’ναι μέ τά χρώματα τοῦ φθινοπώρου.

Από την ποιητική συλλογή Μετάξι στον Κήπο (εκδ. Ύψιλον, 2010) του Γιώργου Βέη

[crystal]

Κληρωτοί μεγάλων αποστάσεων

Ἀπό αὐτούς ἐδῶ τούς φοίνικες
ἕως τούς πρώτους κέδρους
ἁπλώνεται μία ἀπέραντη βιβλιοθήκη
κι ὅμως τώρα δίπλα δίπλα στέκονται
ὁ φοίνικας τῆς ὄασης
κι ὁ κέδρος τῆς ὀνειροπόλησης
στό ἰδεόγραμμα τοῦ ταξιδιοῦ.

Από την ποιητική συλλογή Μετάξι στον Κήπο (εκδ. Ύψιλον, 2010) του Γιώργου Βέη

[wings]

[Από την ενότητα Αποσπάσματα καθρέφτη]

Ας στεφανώσουμε με θάρρος κι αυτή τη νύχτα

Ξοδεύοντας απ' την αρχή δύναμη και χάρη
Ας στεφανώσουμε με θάρρος κι αυτή τη νύχτα
Σ' ένα γύρισμα του δρόμου να ξεχάσουμε
Να σβήσουμε ό,τι γράψαμε, αριθμούς και λέξεις.

Μιας παρ' ολίγον φύσης – πριν έλθει η τυφλή δύναμη
Του μέσα κόσμου, η άλλη τύχη, να μας τελειώσει
Τώρα που είμαστε έτοιμοι να δώσουμε ακόμα
Και τη ζωή μας για να γίνουμε πάλι

Ένα ήσυχο βράδυ στην εξοχή το καλοκαίρι
Οριστική εγκατάλειψη μέσα στη δροσιά
Στην αίγλη σωμάτων που δεν ξέρουν να λένε όχι

Ξοδεύοντας όλη τη δύναμη κι όλη τη χάρη
Στην άκρη του νου θα μάθουμε τ' αληθινά φιλιά
Στην ευστομία της νύχτας, επιτέλους αθώοι.

Από την ποιητική συλλογή Υστερόγραφα γης (2004) του Γιώργου Βέη

[spiros]

https://www.youtube.com/watch?v=KL-q3SQ2Nb8