ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;

spiros · 47 · 30786
« previous next »
Pages: 1 2 3 4   Go Down

spiros

  • Administrator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 854546
    • Gender:Male
  • point d’amour
ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
on: 28 Mar, 2009, 20:58:18
ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;

Quote from: Asdings on 28 Mar, 2009, 20:49:35
Αν και, όταν το είχα πρωτοδεί, με είχε ξενίσει, καθότι φανταζόμουν ότι το έψιλον δικαιολογείτο από τη ρίζα πεδ- (πβ. πέδη, πέδησις, πους, λατ. pes-pedis κ.ά.). Τελικά όμως ασπάστηκα και εγώ, κατόπιν προσωπικής και προσεκτικής έρευνας, ότι το ορθό είναι ορθοπαιδικός, δηλαδή με αι. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα...

Ορθοπαιδική ή ορθοπεδική; Τον όρο ορθοπαιδική έπλασε το 1741 ο Γάλλος γιατρός Nicola Andry (1658 – 1742) καθηγητής στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων, στο έργο του «Traite d’orthopedie ou l’art de pre venir et corriger dans les enfants les difformites du corps» («Πραγματεία περί ορθοπαιδείας ή προλήψεως και θεραπείας των σωματικών δυσπλασιών στα παιδιά»). Ας σημειωθεί ότι το γαλλ. αποδίδει το ελληνικό αι: pedogogie = παιδαγωγική, pediatrique = παιδιατρική, pederastie = παιδεραστία κ.α. Το 1771 πλάστηκαν και οι όροι orthopedique (ορθοπαιδικός) και orthopediste (ορθοπαιδικός γιατρός). Όπως είναι φανερό, ο όρος πλάστηκε από τον Andry, για να δηλώσει τη διόρθωση σωματικών δυσπλασιών του παιδιού: orthopedie (ορθο + παιδ + ια. Όλο το έργο, άλλωστε, του Andry περιείχε γενικές οδηγίες και γνώσεις για «τροφούς» και «παιδαγωγούς». Και κατ’ επέκτασιν ο όρος χρησιμοποιήθηκε εν συνεχεία και για ενηλίκους. Η ετυμολογία αυτή είναι ευρύτερα αποδεκτή γι’ αυτό και στην Αγγλική ο όρος orthopaedics (από το orthopedie) τείνει να επικρατήσει. Πώς, όμως, προήλθε ο όρος ορθοπεδική με –ε-; Ο όρος αυτός οφείλεται σε παρετυμολογική σύνδεση της λέξης είτε με το pes, pedis «πόδι» της Λατινικής είτε με το ελλην. πέδη (χειρο-πέδη, τροχο-πέδη), οπότε ορθοπεδική είναι το «να ορθώνεις (τα οστά) με πέδες» (με δεσμά / επίδεση / επιδέσμους κ.τ.ο.) Άρα ετυμολογικά (σύμφωνα με την προέλευση της λέξης) ορθή γραφή είναι το ορθοπαιδική, όσο και αν η ορθοπαιδική δεν είναι μόνο για παιδιά. Σε αυτήν προσκρούει η γραφή που εσφαλμένα επικράτησε, το ορθοπεδική. Ορθότερος και από τους δύο όρους θα ήταν το παιδορθωτική ή έστω, το πεδορθωτική. Όπως και ο σωστός όρος, θα ήταν οδοντορθωτική και όχι ορθοδοντική! Ως προς τον όρο λογοπεδική, που άρχισε να χρησιμοποιείται τελευταία, αντί του λογοθεραπεία, πρόκειται περί τερατογενέσεως, αφού σημαίνει «χρησιμοποιώ πέδες («δεσμά») για να θεραπεύσω τον λόγο»!
Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Γεωργίου Μπαμπινιώτη

Βλέπε και:
http://www.geocities.com/vasargyr/orthopaedic.htm
http://www.pneuma.gr/downloads/orthopedics.htm
http://www.greekmeds.gr/forum/index.php?showtopic=9052
http://www.inout.gr/showthread.php?t=33827

Ανεξάρτητα από την ετυμολογική προέλευση της λέξης «Ορθοπεδική», στην Ελλάδα η νέα αυτή ειδικότητα εδραιώθηκε μεταπολεμικά και πάντοτε γραφόταν με «ε». Πριν το έτος 1947 τα «περιστατικά» ασθενών Ορθοπεδικής και Τραυματολογίας τα διεκπεραίωναν οι Γενικοί Χειρουργοί. Από το 1947 έχουμε τη ίδρυση της Ελληνικής Εταιρίας Χειρουργικής Ορθοπεδικής και Τραυματολογίας (EEXOT) γραμμένο με «ε». (φωτογραφία με τη σφραγίδα της διατίθεται). Μια ανεπίσημη υποειδικότητα συναδέλφων μας, η «Παιδο-Ορθοπεδική» γραφόταν πάλι με «ε». Μέχρι το έτος 1995 δεν υπήρχε ιδιαίτερο πρόβλημα γραφής της λέξης σε όλη την Ελλάδα. Σε λεξικά, βιβλία, άρθρα, ταμπέλες, κάρτες, έντυπα, παντού η λέξη εγράφετο με έψιλον «Ορθοπεδική». Στην ξένη όμως βιβλιογραφία υπήρχαν και υπάρχουν ακόμα δύο γραφές.
http://www.asprilexi.gr/SnitzForum/topic.asp?TOPIC_ID=193
« Last Edit: 29 Mar, 2009, 11:31:26 by spiros »

Asdings

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 4118
    • Gender:Male
  • unte þeina ist þiudangardi jah mahts
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #1 on: 29 Mar, 2009, 11:32:05
Quote
Μέχρι το έτος 1995 δεν υπήρχε ιδιαίτερο πρόβλημα γραφής της λέξης σε όλη την Ελλάδα. Σε λεξικά, βιβλία, άρθρα, ταμπέλες, κάρτες, έντυπα, παντού η λέξη εγράφετο με έψιλον «Ορθοπεδική». Στην ξένη όμως βιβλιογραφία υπήρχαν και υπάρχουν ακόμα δύο γραφές.
http://www.asprilexi.gr/SnitzForum/topic.asp?TOPIC_ID=193

Σαν να μη μας τα λέει καλά ο κ. Γκούβας...!! Διαβάζοντας κανείς το άρθρο του, καταλήγει ότι οι γιατροί δεν θα πρέπει να ενδιαφέρονται ούτε για τη γλώσσα, ούτε για τη διεθνή ορολογική εναρμόνιση, ούτε για τίποτ' άλλο, πέρα από το γνωστικό τους αντικείμενο. Χαρακτηρίζει "μόδα" (άσε που μιλάει σχεδόν περιφρονητικά για τους ... Βρεταννούς Αγγλοσάξωνες, που μου τους γράφει και "Βρεττανούς", γραφή εσφαλμένη) την ιστορική αποκατάσταση της γλωσσικής αλήθειας, οποία γλωσσική ασυνειδησία!
« Last Edit: 29 Mar, 2009, 12:14:36 by Asdings »
In dubio pro reo

spiros

  • Administrator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 854546
    • Gender:Male
  • point d’amour
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #2 on: 29 Mar, 2009, 11:34:59
Αντρουπή! Αντρουπή!

Asdings

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 4118
    • Gender:Male
  • unte þeina ist þiudangardi jah mahts
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #3 on: 29 Mar, 2009, 11:39:53
Ε, μα... άδικο έχω; Αισχίνη, ουκ αισχύνηι;
In dubio pro reo

wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #4 on: 29 Mar, 2009, 13:48:34
Quote from: Asdings on 29 Mar, 2009, 11:39:53
Αισχίνη, ουκ αισχύνηι;

Αχ, θα τρίζουν πάλι τα κόκαλα του μακαρίτη...
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)

Asdings

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 4118
    • Gender:Male
  • unte þeina ist þiudangardi jah mahts
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #5 on: 30 Mar, 2009, 16:23:45
Μα τι σ' έχει πιάσει πάλι; Δεν έχω fonts με ψιλές, δασείες και τα ρέστα. Ή έκανα και τίποτ' άλλο στραβά;
« Last Edit: 30 Mar, 2009, 16:29:16 by Asdings »
In dubio pro reo

wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #6 on: 30 Mar, 2009, 16:41:42
Εννοούσα το μακαρίτη το ρήτορα που τον μνημόνευσες και μπορεί να μη του αρέσει. :-)
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)

spiros

  • Administrator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 854546
    • Gender:Male
  • point d’amour
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #7 on: 30 Mar, 2009, 16:42:04
Εμ, και πολύ υπομονή έκανες μαζί της – προσωπικά σε θαυμάζω -:)

wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #8 on: 30 Mar, 2009, 16:43:19
Δεν σας ξαναμιλάω για καμιά ώρα.
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)

Asdings

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 4118
    • Gender:Male
  • unte þeina ist þiudangardi jah mahts
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #9 on: 30 Mar, 2009, 16:45:20
Για ανεξήγητους λόγους, Σπύρο, δεν αισθάνομαι ότι με ενοχλούν οι ατάκες της... Συχνά είναι έξυπνες ;)
In dubio pro reo

spiros

  • Administrator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 854546
    • Gender:Male
  • point d’amour
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #10 on: 30 Mar, 2009, 16:47:29
Σοβαρά; Καλά το είχα καταλάβει εγώ ότι είσαι sui generis -:)

Asdings

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 4118
    • Gender:Male
  • unte þeina ist þiudangardi jah mahts
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #11 on: 30 Mar, 2009, 23:57:48
Μπορείς να το πεις και έτσι... ;-)
In dubio pro reo

wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #12 on: 30 Mar, 2009, 23:59:12
Είστε και οι δυο σας παλιόπαιδα και με συγχίσατε τώρα.
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)

Asdings

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 4118
    • Gender:Male
  • unte þeina ist þiudangardi jah mahts
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #13 on: 31 Mar, 2009, 00:06:30
(μπαίνει η μπουζουκλερή...) "Εγώωωωω είμ' ένα παλιόοοπαιαιδο / Για σέενα εγώ δεν κάααααααααααααααααααααανωωωωωωωωω" (δάκρυα, λυγμοί και τα λοιπά...)
In dubio pro reo

wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Re: ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός;
Reply #14 on: 31 Mar, 2009, 00:09:42
Ακολουθεί αμανές.

Του αμανέ προηγείται ή έπεται κλαυσίγελως. :-)
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)

Pages: 1 2 3 4   Go Up
 

Search Tools