παν μέτρον άριστον ή μέτρον άριστον; → μέτρον άριστον

[spiros]

παν μέτρον άριστον ή μέτρον άριστον; → μέτρον άριστον

Στίξη

[takis.papa]

Η ορθή έκφραση είναι "Μέτρον άριστον" και σημαίνει ότι το να χρησιμοποιείς μέτρο σε ότι κάνεις ( να υπολογίζεις δηλαδή ) είναι ό,τι το καλύτερο.
Η αποδιδόμενη απόλυτα λανθασμένα έκφραση "παν μέτρον άριστον", σημαίνει ότι με ό,τι μέτρο και να υπολογίσεις τα πράματα, είναι το ίδιο καλό...

[spiros]

Έτσι είναι, μπράβο Τάκη!

[mavrodon]

Ήδη, επεσήμανε το λάθος ο Asdings στο νήμα για το κάπνισμα (Κάπνισμα και Ελλάδα).

Αλλά αυτό το έρμο το "παν μέτρον άριστον" γιατί να το αφήνουμε στην άκρη τόσο συχνά;

Συμφωνώ απόλυτα στο "μέτρον άριστον" (έτσι λεγόταν στην πραγματικότητα, χωρίς το "παν" -το σημειώνω μόνο και μόνο επειδή το φόρουμ πραγματεύεται τη γλώσσα).

[billberg23]

Stobaeus III 1.172 Δημητρίου Φαληρέως Τῶν ἑπτὰ σοφῶν ἀποφθέγματα. 
α.  Κλεόβουλος Εὐαγόρου Λινδιος ἔφη·
1.  μέτρον ἄριστον.  2.  κτλ.

(Diels-Kranz, Die Fragmente der Vorsokratiker 1.63)

[valeon]

Ακριβώς, billberg23, μέτρον άριστον και τίποτε άλλο! Ένα λάθος στο αναγνωστικό των αρχαίων ελληνικών του Γ.Ν.Ζούκη (με το οποίο διδάχτηκαν αρχαία γενιές και γενιές) οδήγησε στο στραπατσάρισμα αυτού του ωραίου ρητού. Ο ευσυνείδητος φιλόλογός μου, εν έτει 1956, το πρώτο που μας είπε στο πρώτο μάθημα των αρχαίων ελληνικών ήταν να σβήσουμε και να εξαφανίσουμε το «παν» από τον τίτλο του σχετικού κεφαλαίου. Έτσι, στη σχετική θέση του βιβλίου βλέπαμε, όποτε το ανοίγαμε, μια μεγάλη μουντζούρα από στιλό διαρκείας! Μαθαίνεις ή δεν μαθαίνεις το σωστό; :-) (Δεν ήταν όμως όλοι οι φιλόλογοι τόσο ευσυνείδητοι κι έτσι πολλοί είναι αυτοί που το έμαθαν στραβά...)

[mavrodon]

Εμάς, ο φιλόλογος, όχι μόνο δε μας έλεγε τέτοια πράγματα, αλλά μας είχε ταράξει στα σκαμπίλια, ο βάρβαρος, περίπου την ίδια εποχή που αναφέρεις (δε φανταζόμουν ότι είσαι τόσο παλαιός!).

[valeon]

(δε φανταζόμουν ότι είσαι τόσο παλαιός!).

Γι' αυτό δεν βάζω φωτογραφία μου :-)

[wings]

Ξεγελάς τον κόσμο με την ΕΛΕΤΟ που είναι νεότερη και ομορφότερη, ε;

[mavrodon]

H ELETO μου θυμίζει μπούμερανγκ!

[valeon]

Δεν ήταν αυτή η ιδέα που οδήγησε στο λογότυπο, αλλά φυσικά η φαντασία του καθενός είναι ελεύθερη :-)

(Η ΕΛΕΤΟ ήταν το επόμενο στάδιο μιας Συμφωνίας 5 ιδρυτικών επιτροπών/ομάδων που αποτέλεσαν την κύρια κινητήρια δύναμη της εκτόξευσής της :-)

[spiros]

Ήδη, επεσήμανε το λάθος ο Asdings στο νήμα για το κάπνισμα (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=16489.msg223212;topicseen#new).

Το επεσήμανε και ο Μαρωνίτης (καθώς, σίγουρα, και χιλιάδες άλλοι) — βλέπε αρχικό σύνδεσμο.

[rnylk]

Από την άλλη πλευρά όμως, http://www.sarantakos.com/language/panmetronariston.html

[wings]

Πολύ καλά τα λέει ο Νίκος. Και, επιτέλους, απενοχοποιεί όλους εμάς που δεν ξέραμε το «μέτρον άριστον». :-)

[valeon]

Βίκυ,
Χωρίς να θέλω να μειώσω την εκτεταμένη και διαφωτιστική ανάλυση του Σαραντάκου, ορμώμενος μάλιστα από αυτήν νομίζω ότι ο κανόνας είναι απλός για την περίπτωση του «μέτρον άριστον», όπως και όλων των άλλων ρητών και αποφθεγμάτων των οποίων είναι σαφής η πηγή/προέλευση και επομένως ξέρουμε την αρχική μορφή:

Ένα είναι το σωστό: αυτό ακριβώς που είπε - όταν το είπε - το συγκεκριμένο πρόσωπο ή αυτό ακριβώς που αναφέρεται στη συγκεκριμένη πηγή. Είπε (ή γραφτηκε αρχικά ότι είπε) ο Κλεόβουλος ο Λίνδιος «μέτρον άριστον»; Όποτε και αν κάποιοι κατοπινοί (συγγραφεις ή μη) του πρόσθεσαν το «παν» το αλλοίωσαν! Δεν είναι πια τα δικά του λόγια! Εδώ μιλάμε για ρητό που κανονικά το εννοούμε - έστω κι αν δεν το γράφουμε - μέσα σε εισαγωγικά. Εκτός εισαγωγικών, μπορούμε να λέμε ο καθένας τη δική του εκδοχή: το μέτρον άριστον, παν μέτρον άριστον, έν μέτρον άριστον κ.ά. Όλα αυτά, όμως, δεν είναι το «μέτρον άριστον» του Κλεόβουλου :-)